Alart de la Porte

Sociaal

⁽⁶⁶⁶⁸⁾ t.e.m. ⁽⁶⁶⁷⁴⁾ in genealogie: een aantal contradicties blijven onopgelost, mede door de hoge frequentie van de naam

Antecedenten en origine

leden van deze familie [=?] kwamen al in de 13de eeuw voor in en rond Rijsel op verantwoordelijke posities van proost, schepen etc., in 1292 kwam een Baudouin de la Porte voor als "clerc" ⁽³¹⁸³⁾; ze bekleedden in de 14de en 15de eeuw 24 posten in het Rijselse stadsbestuur ⁽⁴²³³⁾
Johannes de Porta, notaris vermeld in een oorkonde van de graaf van Vlaanderen v1292 ⁽⁶⁷⁷⁵⁾
Petrus de Porta, advocaat in de officialiteit van Reims v1320 ⁽⁶¹³¹⁾
Willame de le Porte schonk een stuk land in de parochie Lamaing aan de abdij van Saint-Martin te Doornik [begin 14de eeuw, zeker vóór 1308] ⁽⁵⁵⁹⁹⁾
Jacob van de Porte, ontvanger van Dottignies in de kasselrij Kortrijk 1385-1387 ⁽⁷⁴⁷⁰⁾
Johannes Porte, clericus van het bisdom Terwaan, vroeg een beneficium afhankelijk van de Benedictijnerabdij te Ham of van het Sint-Omaarskapittel te Saint-Omer v1394 ⁽⁵⁵⁹³⁾
voor Johannes de Porta, clericus van het bisdom Terwaan, werd een kerkelijk beneficium gevraagd v1390 ⁽⁵⁵⁹⁴⁾
voor Johannes de Porta: clericus van het bisdom Reims, werd een "beneficium ecclesiae cum vel sine cura" gereserveerd, ter collatie van de aartsbisschop en het kapittel van Reims, op voorspraak van Petrus, episcopus Portuensis, wiens familiaris hij was v1394 ⁽⁵⁵⁹⁵⁾
de bisschop van Kamerijk vroeg voor o.a. Guillermus de Porta, clericus van het bisdom Senlis, notarius van de Franse koning en secretaris van de hertog van Orléans, een beneficium afhankelijk van bisschop en kapittel van Kamerijk v1403 ⁽⁵⁵⁹⁶⁾
aan Johannes de Porta en zijn echtgenote Maria uit het bisdom Kamerijk werd toegestaan een draagaltaar te hebben v1380 ⁽⁵⁵⁹⁷⁾

Familie: [vooral aanvullingen en correcties op Gaillard, er blijft een graad van onzekerheid] Overgrootouders: Wouter de la Porte, gehuwd met Isabelle de Mortagne dit d'Espierres Grootouders: Alard de la Porte, gehuwd met Beatrix Pyps Ouders: Roland de la Porte, gehuwd met Catharina van Stavele Leuridan vermeldt dat hij "descendant par les femmes de la maison de Mortagne d'Espierres", vanuit zijn grafschrift ⁽⁶⁶⁷³⁾

Huwelijk

Alard de la Porte, gehuwd met Isabeau Abonnel dit le Gros, dochter van Jehan Abonnel; uit hun huwelijk werden verschillende kinderen geboren, onder wie nog een Alard ⁽⁵⁹⁷⁹⁾ ⁽⁷⁴³²⁾

Een andere Alard de le Porte was gehuwd met Maria Regnier v1465; ze hadden een dochter Agnes, die dat jaar trouwde [en er staat niet dat de moeder al overleden zou geweest zijn, tweede echtgenote?] [of een andere] ⁽³⁹²⁹⁾; deze Alard was volgens Leuridan heer van Le Sartel te Wattrelos, gehouden van de Sint-Baafsabdij, en van Mottes te Bouvines, zijn vrouw Maria Regnier was vrouwe van Les Anneaux te Avelin, gehouden van de heerlijkheid Roubaix; vermits zijn dochter Agnes later betiteld werd als vrouwe van Le Sartel en Mottes, vermoeden we dat het hier om een andere Alart ging, want andere titels kreeg hij niet en zijn dochter was dus waarschijnlijk de voornaamste erfgename ⁽⁶⁶⁷³⁾

Nageslacht: Een zoon Alart de la Porte, schikdknaap, heer van Vertain [in Templeuve-en-Pévèle], van La Hammerie [à la Chapelle d'Armentières], des Quennois [in Templeuve] en van la Quièze, zoals zijn vader; hij werd achtereenvolgens controleur van de officies van Vlaanderen in de periode 1497-1504 en eerste luitenant van de Gouvernance van Rijsel vanaf 1507, rekenmeester in de RK van Rijsel 1521-1526 ⁽³¹⁸⁰⁾, rekenmeester en raadsheer van MvO en Karel V ⁽⁵⁹⁷⁹⁾ ⁽¹⁷⁸⁶⁾ Mogelijke zoons [?]: * Charles de la Porte, president van het Parlement van Dôle, gehuwd met Margaretha van Lissabon; * Philippe de la Porte, raadsheer bij de RVV [klopt niet] ⁽⁶⁶⁷⁴⁾ * Antoinette de la Porte, die huwde met Jehan Dommessent [een zoon van Louis Dommessent?]; Dochters [?]: * Jehanne, gehuwd met Nicolas le Prevost ⁽³¹⁸⁷⁾; deze wordt niet vermeld in ⁽⁶⁶⁷⁴⁾; na de dood van Prevost hertrouwde ze met Valerien de Raisse, schildknaap en heer van la Hargerie; ze stierf in 1534 ⁽³¹⁸⁷⁾ * in 1465 werd voor koninklijke auditeurs te Amiens het huwelijkscontract afgesloten tussen Lodewijk du Mortier, zoon van wijlen Jeroom, en Agnes de le Porte, dochter van Alard en van Maria Regnier ⁽³⁹²⁹⁾

Statuut

adel of op weg naar de adel? [zijn moeder en overgrootmoeder waren zeker van adel]; cfr. ook een latere afstammeling in 1533: "Noble homme messire Alard de la Porte" ⁽⁶⁶⁷³⁾

Netwerken

in 1451 kreeg hij van de stad Ninove 1 "salut d'or" , ter waarde van 49 s, voor zijn huwelijk, dit op verzoek van de hertog ⁽²⁹⁸⁸⁾; ook van de kasselrij Veurne kreeg hij 12 lb [par? waarschijnlijk wel want = 1lb gr] ⁽³⁰⁰⁶⁾
hij kreeg in 1451 een gift van de hertog van 300 fr van 32 gr ter bevordering van zijn huwelijk ⁽³¹⁷⁵⁾
Nicolas Bouesseau, zijn klerk v1456 ⁽⁶¹⁷⁹⁾

Overlijden

Gestorven vóór 6/1476 ⁽³¹⁷⁸⁾

Contemporaine vermeldingen

J. de la Porte [waarschijnlijk Jehan], raadsheer in het "Bourgondisch" PvP, benoemd 18/11/1418, nog steeds in 1435 ⁽⁶⁷⁸⁵⁾
een andere Jehan de la Porte was eerst examinateur in het Châtelet te Parijs en vanaf 1436 raadsheer in het PvP, verdwenen uit de bronnen trussen 1442 en 1451 ⁽⁶⁷⁸⁵⁾
Alardus de le Porte, te Esquermes, "excommunicatus occasione Jacobi Masure et Jacobi le Fevre, solvit 14s" v1473/74 ⁽⁴⁶⁰⁰⁾
Colard de la Porte, luitenant van de baljuw van Amiens 1382, 1389, 1394, schepen van Amiens 1394-1412 ⁽⁴⁴¹⁰⁾
Oudart de la Porte, procureur van de koning en de hertog in het baljuwschap van Saint-Quentin te Vermandois 1462-1467 ⁽⁴⁴¹⁰⁾
Alaerd van der Poerte, schepen van Kortrijk 1398, 1401, 1407, 1412 ⁽⁴²⁴⁶⁾
Alard van der Poerte, schepen van Kortrijk v1409 ⁽³⁹⁴³⁾
Jan de le Porte, baljuw van jonkvrouw Maigne Crissenbienne, weduwe van Jan du Bos, in de heerlijkheid Le Pontoit, v1408 ⁽³⁹⁴⁶⁾
Jan van der Poorte, onderbaljuw van Belle v1463 ⁽³⁹²⁸⁾
Jan van der Poorte d'oude, schepen van Ieper 1428, 1430, tresorier 1433-1437; in het laatste ambtsjaar gestorven en vervangen ⁽⁴⁶²⁰⁾ ⁽⁶²²⁹⁾
Jan van der Poorte de jonge [f. Jan], schepen van Ieper 1438, raadslid 1436, 1437, 1449, 1442 ⁽⁶²²⁹⁾
Joos van der Poorte, raadslid van Ieper 1462, 1471, 1475, 1476, 1477, lid van de "notabele poorters" in 1477, schepen 1478 ⁽⁶²²⁹⁾
Francois van der Poorte, raadslid van Ieper 1454, 1464, 1473, 1477/, schepen 1458, 1474, voogd 1471, 1475, 1477, tresorier 1478 ⁽⁶²²⁹⁾ ⁽⁶⁶⁶⁴⁾, afgevaardigde op Ledenvergadering 1476 ⁽⁶⁶⁶⁵⁾; gezworene van de stad Ieper, afgevaardigde op de Staten Generaal te Gent in 1476 ⁽⁶⁶⁶⁶⁾; voogd en afgevaardigde op Ledenvergadering 1482 ⁽⁶⁶⁶⁷⁾
Willem de le Porte, baljuw van Osto de le Bare, schildknaap en diens echtgenote jonkvrouw Yolanda le Courtrisiene in de heerlijkheid Herzeeuw ⁽³⁹⁴¹⁾
in een oorkonde in 1440 melding van een Jan de le Porte, zoon van Alard, baljuw van de heerlijkheid Herzeeuw, en een Jan de le Porte de oude, zoon van Willem, grondbezitter aldaar ⁽³⁹⁵⁵⁾
Jean de la Porte, bastaard, kanunnik van het kapittel van het H. Kruis te Kamerijk, conflict over zijn erfgoed 1436 ⁽⁶¹¹⁶⁾
Jean de la Porte, kanunnik van de kapittels van Saint-Géry en van het H. Kruis te Kamerijk v1455 ⁽⁶¹³⁰⁾
Jehan de la Porte, baljuw van de Zale van Ieper 1468 ⁽⁶⁶⁵²⁾
Martin de la Porte, die brieven overbracht van Baudoin d'Ognies in Rijsel, naar Robinet de Boulogne, klerk van de algemeen ontvanger in Hesdin v1448 ⁽⁶⁶⁵³⁾
George de la Porte, pachtte de tol van Oostende v1451 ⁽⁶⁶⁵⁴⁾; idem in 1462-1465 ⁽⁶⁶⁵⁵⁾
Jehan de la Porte, baljuw van de Zale van Ieper v1487 ⁽⁶⁶⁵⁶⁾; in 1471 controleur van de officieren van Vlaanderen aan een wedde van 200 fr van 32 gr per jaar ⁽⁶⁶⁵⁷⁾; in 1467 "petit Jehan de la Porte", "escuier d'escuirie" ⁽⁶⁶⁵⁸⁾; v1468 ⁽⁶⁶⁵⁹⁾; "huissier d'armes en ordonnance" v1479 ⁽⁶⁶⁶⁰⁾
Karel van der Poorte, gewoon raadsheer van de RVV in 1487 ⁽⁶⁶⁶¹⁾, v1492 ⁽⁶⁶⁶²⁾
Karel van der Poorte, raadsheer van FdS, diplomatiek actief ca. 1396-1397 ⁽⁶⁶⁶³⁾
Godefrin de le Porte, plaatsvervangend "archier" aan het hof van FdG, sinds 30/5/1453 ⁽⁸⁰³²⁾
Hacquin de le Porte, plaatsvervangend "archier" aan het hof van FdG, sinds 30/5/1453 ⁽⁸⁰³²⁾
X. de la Porte, advocaat in de "Cour de Trésor" v1481, "lieutenant criminel" van de "prévôté" van Parijs ⁽⁶⁷⁸⁵⁾

Carrière

Secretaris v1451 ⁽⁷⁹⁶¹⁾, sinds 12/1/1452 vaste secretaris ter vervanging van mr. Christian Hautain, aan 18 s per dag, 6 maanden per jaar: het eerste halfjaar ⁽⁸⁰³²⁾, v1452-53 ⁽²⁴⁶⁾, 1454 ⁽⁸⁴²⁾, 1451-1456 ⁽²⁸⁵⁸⁾, vervangen op 2/4/1459 ⁽⁸⁰³²⁾ Eerste vervanger van de secretarissen met wedden v1454 ⁽³¹⁷²⁾ Secretaris met wedden, 18 s van 2 gr per dag, v1458 ⁽³¹⁷³⁾ Secretaris in de Brabantse kanselarij 1446-1460, maar zonder extra weddden; hij had slechts recht op de voordelen in natura: hout en kolen ⁽³¹⁷⁴⁾; secretaris verbonden aan de Raad van Brabant 1446-1463 ⁽⁷⁴¹⁷⁾ Hij behoorde tot die groep secretarissen die bijna nooit met buitenlandse diplomatieke opdrachten werden belast Griffier van de Grote Raad, v1455 ⁽³¹⁷⁷⁾ Plaatsvervangend waarderer van de oorkonden voor Barthelemy Trotin ⁽³¹⁷⁹⁾; in 1476 bracht zijn weduwe een lederen beurs met de sleutels van de "chambre du tresor des chartres" in het kasteel van Rijsel, terug naar de RK ⁽³¹⁷⁸⁾ Na de dood van klerk Jehan de Meaulx, nam hij in 1470 voorlopig diens functie over om de "cops de grains" van Vlaanderen vast te stellen ⁽⁴⁷⁴³⁾ Tussen 4/4/54 en 13/2/55 verbleef hij met tussenpozen 300 dagen als secretaris bij de graaf van Charolais, luitenant en gouverneur generaal van Derwaarts Over ⁽⁸⁴²⁾

Hoofdcarrière

Rekenmeester in de RK van Rijsel vanaf 31/3/1460, ter vervanging van Pierre de Hauteville ⁽¹⁷⁸⁵⁾; hij bleef ook secretaris ⁽⁷⁴³²⁾; zijn eerste halfjaarlijks betaling moest hij nog delen met zijn voorganger ⁽¹⁷⁸⁴⁾; op 8/4/1468 bevestigd in zijn functie door de nieuwe vorst ⁽¹⁷⁸⁷⁾ Rekenmeester in de RK van Mechelen, commissie 8/12/1473 ⁽¹⁷⁸⁸⁾, tot aan zijn dood in 1476 ⁽³¹⁷⁸⁾

Dienstreizen en taken: * hij was belast met de instructie van het proces voor de GR tussen Adolf van Kleef, heer van Ravestein, Dreischor, en de stad Zierikzee, samen met Andrieu Colins, 28/1/1460 ⁽²⁸⁹¹⁾

Bezit

Leenbezit: * in 1451 bezat hij verschillende goederen in Dottenijs, waarbij verschillende keren sprake is van het "ammanscip" ⁽⁷⁹⁶¹⁾ [waarschijnlijk betreft het dus het volgende:] Alaard van der Poorte, zoon van Rogier, hield al in 1365 het Ammanschap van de Pillerie, te Dottenijs en Wambeke, van het Kasteel van Kortrijk; het is onduidelijk of Jan, zoon van Alaard, dat leen ooit heeft geërfd; maar in 1502 was opnieuw een Alaard van der Poorte, tevens secretaris en controleur van de officieren van de aartshertog, gehuwd met Maria Rognier en een tweede maal met Katharina of Isabel Abonnel, daar amman; deze Alaard hield in 1502 ook een leen van 2 bunders, achterleen van het Hof van Bellegem te Dottenijs, en eveneens het achterleen Wambeke gehouden van het Hof van Dottenijs ⁽⁶³⁰⁰⁾ * in 1468 schold de hertog hem de tiende penning verheffingsgeld en de heerlijke rechten kwijt, nadat hij van zijn neef Arnoul Pipe een huis, grond, leen en heerlijkheid genaamd Le Dale "dit Datens" had gekocht, gelegen in de parochie Rekkem en afhangend van het kasteel van Kortrijk, voor de som van 3000 lb par ⁽⁷¹⁷⁸⁾ * verder bezat hij nog lenen in Templeuve-en-Pèvele, Cysoing, Baisieux, Wavrin en Comines ⁽³¹⁸⁰⁾ * hij was seigneur de la Quièze in Templeuve-en-Pèvele ⁽³¹⁸⁰⁾, er waren twee lenen onder deze naam, vlak bij elkaar in Templeuve-en-Pèvele: La Quièze of La Baille en La Quièze gezegd Vertain; enkel wat betreft het eerste weten we zeker dat hij er effectief de heer was: La Quièze ou La Baille, was een leen met middele justitie gehouden van de Zaal van Rijsel, bevattende ongeveer 3 bunders bewerkbare grond, nabij de kerk van Templeuve te Vertin en langs de weg van Parijs naar La Quièze, 6 achterlenen; het andere leen La Quièze dit Vertain, was een leen met middele justitie, gehouden van de baronnie van Cysoing, bevattende 23 bunder 8 honderd, renten verschuldigd door 71 tenurehouders op 38 bunder 11 honderd, de twee delen van de tienden voor de religieuzen van Anchin en de pastoor van Templeuve, een baljuw met luitenant en sergeanten, een leenhof, boetes van 60 s en lager, 7 achterlenen; van dit leen weten we enkel dat het eind 14de eeuw nog in handen was van de familie de Vertain, die toen ook het andere leen bezaten, en later in handen van Alart de la Porte, zoon van de onze: het is dus goed mogelijk dat Alard of zijn vader of grootvader deze twee lenen samen hebben verworven ⁽⁶⁶⁷³⁾; in elk geval hield Alard al de genoemde achterlenen van de baronnie Cysoing in 1455 ⁽⁷⁴³²⁾ ⁽⁷⁴³³⁾ * via zijn vrouw Ysabel bezat hij drie lenen gehouden van de baronie van Cysoing, gelegen in Baisieux en Sin v1455 ⁽⁷⁴³²⁾ * in 1475 bezat hij 4 lenen in het Rijselse met een gezamenlijke jaaropbrengst van 300 lb par: Les Anneaux gelegen te Avelin, gehouden van de gelijknamige heerlijkheid, omvattende 31215 roeden land, renten op 8575 roeden land en 3 achterlenen; La Baille te Templeuve, gehouden van de Zaal van Rijsel, omvattende 4800 roeden land en 6 achterlenen; La Haye, gehouden van de heerlijkheid Wavrin, omvattende 11403 roeden land, enkele heerlijke rechten en 3 achterlenen; Les Mottes gelegen te Bouvines ⁽⁵⁹⁷⁹⁾ ⁽⁷⁴³²⁾ * in 1475 voldeed hij niet aan de leenplicht; in 1486 beloofde zijn zoon wel soldaten te leveren aan de kapitein van Rijsel ⁽⁵⁹⁷⁹⁾

Leenbezit verwanten

het leen La Longue Marliere, eerste achterleen van het Hof van Dottenijs, gehouden van het Kasteel van Kortrijk, was al in 1410 in bezit van de familie van der Poorte; op 24/12/1410 stelde Jan van der Poorte, zoon van Alaard, bezitter van de ammanie van de Pillerie, een baljuw aan voor zijn goed; in 1502 was het in bezit van Joos van der Poorte, heer van Moorslede, die ook een ander achterleen van het Hof van Dottenijs hield; zijn vrouw Joanna van Kooigem hield ook een leen te Gullegem als achterleen van het Hof van Kooigem ⁽⁶³⁰⁰⁾
een leen van 3 bunders, achterleen van een achterleen van Lassus te Dottenijs, van het Kasteel van Kortrijk, was in 1420 in bezit van Jan van der Poorte f. Alaard en in 1502 van Joos van der Poorte, heer van Moorslede ⁽⁶³⁰⁰⁾
Joos van der Poorte, zoon van Godevaert gezegd van Dottenijs die heer van Oudevoorde was; hij was heer van Moorslede en Mosscher-Ambacht, heer van Ter Longue Marliere in Dottenijs en in 1502 heer van Scardau in Gullegem, achterleen van het Hof van Kooigem gelegen in de Roede van Menen, als voogd over zijn echtgenote Johanna van Kooigem; het is niet duidelijk wie haar ouders waren; Joos en Johanna stierven kinderloos ⁽⁶³⁵³⁾
een Adalard van der Poerte was leenman en lid van het leenhof van de Burg van Kortrijk v1397 ⁽³⁹²⁴⁾
Jan van der Poerte, zoon van wijlen Alard, kocht in 1407 het leen Biaumont te Dottenijs ⁽³⁹⁴¹⁾; hij hield 3 bunder land te Dottenijs in leen van de heerlijkheid Ter Plancke aldaar v1420 ⁽³⁹²⁷⁾; in 1415 werd een denombrement opgemaakt van 5 bunders grond te Blandain, door Jan de le Porte, zoon van wijlen Alard, uit hoofde van zijn vrouw Maria Martine, dochter van wijlen Colard, in leen gehouden van de heerlijkheid van de heer van Antoing te Blandain ⁽³⁹³⁷⁾
Jan de le Porte, zoon van Alard, stelde Hendrik Plouvier aan als baljuw voor zijn lenen te Dottenijs, genaamd het leen Biaumond en het leen Longhes Marlieres ⁽³⁹⁴⁴⁾

Cultureel

Studies: * maistre v1452 ⁽⁸⁰³²⁾ [dus vóór zijn rekenmeesterschap]

Wapen: * ofwel "Ecu à deux portes flanquées de tourelles au franc caulon [?] chargé d'une croix, penché, timbré d'un heaume supporté par une dame à dextre", Alard de la Porte v1508 ⁽⁶³⁰⁰⁾ * ofwel: "Ecu aux armes du précédent, penché, timbré d'un heaume cimé d'une tête cheval, supporté par une dame à senestre", Alard de la Porte v1516 ⁽⁶³⁰⁰⁾ * ofwel "de sable, à duex portes de château d'argent, flanquées de tourelles du même, l'une sur le second quartier de l'écu, l'autre en pointe" ⁽⁶⁶⁷⁴⁾ * de juiste is waarschijnlijk de versie van Leuridan: "écartelé au 1er et 4e d'argent à la croix de gueules [qui est de Mortagne], aux 2e et 3e de sable au château d'argent [qui est de la Porte]" ⁽⁶⁶⁷³⁾

Begraafplaats

hij was begraven in de kerk van Saint-Maurice te Rijsel ⁽⁶⁶⁷⁴⁾

Referenties

(246) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4103, 161r
(339) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4112, 67r
(597) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1957, 155r
(842) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2020, 185r
(1784) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4105, 96v
(1785) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1607, 244v
(1786) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1615, 35v
(1787) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1608, 250
(1788) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1610, 14
(2858) Nelis, XLV
(2891) ARA, Rekenkamers, Oorkonden van het Zegelrecht (I: cedules; II: charters): II, 646
(2988) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 37112, 12v
(3006) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 43149, 29v
(3172) COCKSHAW (P.), Le personnel de la chancellerie de Bourgogne-Flandre sous les ducs de Bourgogne de la maison de Valois, 1384-1477, Kortrijk-Heule, 1982: , 97
(3173) COCKSHAW (P.), Le personnel de la chancellerie de Bourgogne-Flandre sous les ducs de Bourgogne de la maison de Valois, 1384-1477, Kortrijk-Heule, 1982: , 104
(3174) COCKSHAW (P.), Le personnel de la chancellerie de Bourgogne-Flandre sous les ducs de Bourgogne de la maison de Valois, 1384-1477, Kortrijk-Heule, 1982: , 115, 194
(3175) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 1921, 323r/v
(3176) COCKSHAW (P.), Le personnel de la chancellerie de Bourgogne-Flandre sous les ducs de Bourgogne de la maison de Valois, 1384-1477, Kortrijk-Heule, 1982: , 179
(3177) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2020, 125r
(3178) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 17722
(3179) COCKSHAW (P.), Le personnel de la chancellerie de Bourgogne-Flandre sous les ducs de Bourgogne de la maison de Valois, 1384-1477, Kortrijk-Heule, 1982: , 202
(3180) COCKSHAW (P.), Le personnel de la chancellerie de Bourgogne-Flandre sous les ducs de Bourgogne de la maison de Valois, 1384-1477, Kortrijk-Heule, 1982: , 214
(3181) JEAN (M.), La chambre des comptes de Lille. L'institution et les hommes (1477-1667), Parijs, 1992: , 314
(3183) Hautcoeur (1895), 281, 492, 537 en passim
(3187) JEAN (M.), La chambre des comptes de Lille. L'institution et les hommes (1477-1667), Parijs, 1992: , 321
(3924) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 246
(3927) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 275
(3928) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 332
(3929) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 333
(3937) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 271
(3941) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 258
(3943) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 263
(3944) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 264
(3946) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 260
(3955) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 293
(4233) CLAUZEL (D.), Les élites urbaines et le pouvoir municipal: le "cas" de la bonne ville de Lille aux XIVe et XVe siècles, in: RN, 78, 1996, pp. 241-267: , 266
(4246) BAUWENS (J.), Bijdrage tot de geschiedenis der stadsinstellingen van Kortrijk tot 1494, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, RUG, Gent, 1962: , 87
(4410) DUPONT-FERRIER (G.), Gallia regia ou état des officiers royaux des bailliages et des sénéchaussées de 1328 à 1515, 2 dln., Parijs, 1942-1966: , I, 67; VI, 173
(4600) Van Melkebeek, 49, 231, 722
(4620) FEYS (E.) (ed.), Les cartulaires de la prévôté de Saint-Martin à Ypres, Brugge, 1884: , 671, ..., 695, ..., 735, ..., 743
(4743) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 32, 159r
(5592) VLEESCHOUWERS - VAN MELKEBEEK (M.) (ed.), Computus sigilliferi Tornacensis. Rekeningen van de officialiteit van Doornik (1429-1481), Brussel, 1994: , 49, 231, 390, 722
(5593) BRIEGLEB (P.) & LARET-KAYSER (A.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme, VI. Suppliques de Benoît XIII (1394-1422) (Analecta Vaticano-Belgica, 26-27), 2 dln. Brussel-Rome, 1973 : , 364
(5594) NELIS (H.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme. Tome III. Suppliques et lettres de Clément VII (1379-1394), Rome, 1934: , 330
(5595) Tits-Dieuaide [1960), 134
(5596) BRIEGLEB (P.) & LARET-KAYSER (A.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme, VI. Suppliques de Benoît XIII (1394-1422) (Analecta Vaticano-Belgica, 26-27), 2 dln. Brussel-Rome, 1973 : , 533
(5597) NELIS (H.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme. Tome III. Suppliques et lettres de Clément VII (1379-1394), Rome, 1934: , 405
(5598) NELIS (H.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme. Tome III. Suppliques et lettres de Clément VII (1379-1394), Rome, 1934: , 485
(5599) D'Herbonnez (1898), II, 478
(5979) COOLS (C.H.), Met raad en daad? Een doorkijk op een landelijke elite. Aristocratie in de Rijselse Kasselrij naar het einde van de vijftiende eeuw toe, ontuigegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1992: , 222-223
(6116) Archives Départementales du Nord (Rijsel): , 6G9
(6130) Archives Départementales du Nord (Rijsel): , 4G133
(6131) Archives Départementales du Nord (Rijsel): , 4G75
(6179) BARTIER (J.), Légistes et gens de finances au XVe siècle: les conseillers des ducs de Bourgogne Philippe le Bon et Charles le Téméraire, Brussel, 2 dln., 1952-1955: , 69
(6229) Koninklijke Bibliotheek Albertina, Brussel: , FM, Hs. 103, II, passim
(6300) Bonquet (1981), 160, ill. XXI, 228
(6353) MASSCHELEIN (L.), Heerlijkheid en leen in de Roede van Menen (Kasselrij Kortrijk, XIIde - begin XIVde eeuw), 3 dln., onuitgegeven licentiaatsverhandeling KUL, Leuven, 1982: , 185, 439
(6652) VAN ROMPAEY (J.),Het grafelijk baljuwsambt in Vlaanderen tijdens de Bourgondische periode, Brussel, 1967 (VKAWLSK, KL, nr. 62): , 631, 651, 652
(6653) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2000, 49v
(6654) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4102, 9r
(6655) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4109, 9r
(6656) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4213, 81r
(6657) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4181, 29v
(6658) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2064, 323r
(6659) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2068, 66v
(6660) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2118, 270v
(6661) SIMONS (J.-L.),De functionarissen bij de Raad van Vlaanderen (1467-1476). Een onderzoek naar de sociale invloeden bij de samenstelling van de Raad, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Gent, 1992: , 92-93
(6662) VANDENPEEREBOOM (A.), Le conseil de Flandre à Ypres précédé de: des Cours de Justice qui on t exercé jurisdiction souveraine sur la ville d'Ypres et la West-Flandre, Ieper, 1874: , 283
(6663) FOBE (A.-M.), De diplomaten van het Boergondische hof (1477-1506), onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent 1970: , C/90
(6664) DIEGERICK (I.L.A.) (ed.), Pieter van de Letewe. Wetsvernieuwinge der wet van Ypre van het jaer 1443 tot 1480 met het geene daer binnen deze tijt gheschiet is, Brugge, 1863: , passim
(6665) BLOCKMANS (W.P.) (ed.), Handelingen van de Leden en van de Staten van Vlaanderen, 1467-1477 : Excerpten uit de rekeningen van de Vlaamse steden, kasselrijen en vorstelijke ambtenaren, Brussel, 1974: , 283
(6666) CUVELIER (J.), DHONDT (J.) & DOEHAERD (R.), Actes des Etats Généraux des anciens Pays-Bas, 2 dln., Brussel, 1978 (KCG): , 226, 240
(6667) BLOCKMANS (W.P.) (ed.), Handelingen van de leden en van de staten van Vlaanderen : regeringen van Maria van Bourgondie en Filips de Schone (5 januari 1477-26 september 1506), dl.I: tot de vrede van Kadzand (1492), Brussel, 1982: , 208
(6668) LE CARPENTIER (J.), Histoire généalogique des Païs Bas, ou histoire de Cambray et du Cambrésis, Leiden, 1664: , 902
(6669) DE LIMBURG-STIRUM (Th.) (ed.), Chanoine de Joigny. Manuscrit relatif aux seigneuries de Flandre, in: HOGKO, 7, 1926, pp. 305-384; 8, 1927, pp. 31-96, 165-180, 245-264, 265-30: , IV, 300
(6670) GAILLIARD (J.), Bruges et le Franc, ou leur magistrature et leur noblesse avec des données historiques et généalogiques sur chaque famille, 6 dln., Brugge, 1857-1864: , I, 9-11, 31, V, 106
(6671) FOPPENS (J.F.), Histoire du Conseil de Flandre, Brussel, 1869: , 114
(6672) FREMAUX (H.), Histoire généalogique de la famille de Tenremonde, originaire de la Flandre Wallonne, 1268 à 1864, Douai, 1870: , 69
(6673) LEURIDAN (F.) Statistique féodale du département du Nord, la châtellenie de Lille, Rijsel, 1886-1901, 6 vol. (dl. 1, Introduction, dl. 2, Carembaut, dl. 3, Ferrain , dl. 4, Mélantois, dl. 5, Pévèle, dl. 6, Weppes: , F, 354, P, 34, 173, W, 111, 220, M, 42
(6674) DU CHASTEL DE LA HOWARDERIES NEUVIREUIL (P.A.), Notices généalogiques tournaisiennes, 3 dln., Doornik, 1881-1887: , 101-104
(6775) MURRAY (J.M.), Notaries Public in Flanders in the Late Middle Ages, onuitgegeven doctoraatsverhandeling, Northwestern University, Evanston, Illioiis, 1983: , 377
(6785) DUPONT-FERRIER (G.), Les avocats à la cour du trésor de 1401 à 1515, Parijs, 1936: , 112
(7178) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 17555, 13v
(7417) GODDING (Ph.), Le Conseil de Brabant sous le règne de Philippe le Bon (1430-1467), Brussel, 1999 (Académie royale de Belgique, Classe des Lettres, 3e série, 19): , 103
(7432) LECLERCQ (F.), Etude du personnel de la chambre des comptes de Lille sous les ducs de Bourgogne, onuitgegeven doctoraatsverhandeling Ecole des Chartes, Parijs, 1958: , 47, 122, 139, 141
(7433) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 3775
(7470) SOENS (T.), Rentmeesters, tollenaars en de anderen. Een onderzoek naar de beheerders van het grafelijk domen in Vlaanderen (1372-1404), III, bijlagen, onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1999:
(7961) Rijksarchief Gent: , RVV 33369
(8032) BRAND (H.), KRUSE (H.) e.a. , o.l.v. PARAVICINI (W.), Databank van de Bourgondische hovelingen, Deutsches Historisches Institut te Parijs: