Boudin Goethals

Sociaal

Antecedenten en origine: * waarschijnlijk was hij afkomstig uit een Gentse brouwersfamilie, uit de corporatieve elite ⁽²⁴⁸⁹⁾ [maar er waren in Gent verschillende dergelijke families die deze naam droegen, wat het onderzoek sterk bemoeilijkt] * Pieter Goethals, 5de schepen gedele Gent 1304, 9de gedele 1315 ⁽⁶⁹⁵⁶⁾ * Hendric Goethals, 8ste schepen gedele Gent 1314 ⁽⁶⁹⁵⁶⁾ * Boudin Goethals, 12de schepen gedele Gent 1321, 11de keure 1324, 1326 ⁽⁶⁹⁵⁶⁾ * Hendric Goethals "de bruwer", 4de schepen keure Gent 1338 ⁽⁶⁹⁵⁶⁾ * Raas Goethals, 8ste schepen gedele Gent 1339 ⁽⁶⁹⁵⁶⁾ * Hendric Goethals uit de "Drabstrate" 1ste schepen gedele Gent 1340, 5de gedele 1355 ⁽⁶⁹⁵⁶⁾ * Hendric Goethals "up tooghuus" 11de schepen keure Gent 1344, 4de gedele 1356 ⁽⁶⁹⁵⁶⁾ * Jan Goethals f. ser Boudins, 1ste schepen keure Gent 1348 [1ste bank - Artevelde] ⁽⁶⁹⁵⁶⁾ * Lieven Goethals, 11de schepen gedele Gent 1348 [1ste bank - Artevelde] ⁽⁶⁹⁵⁶⁾ * Hendric Goethals "int hout", 7de schepen keure Gent 1364 ⁽⁶⁹⁵⁶⁾ * Boudin Goethals, 9de schepen gedele Gent 1409 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾ * Gheerolf Goethals, 9de schepen gedele Gent 1416, 7de gedele 1422 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾ * Goris Goethals, 7de schepen gedele Gent 1422 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾ * Gregorius Goethals, 8ste schepen keure Gent 1428, 12de keure 1428, 1ste gedele 1438 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾ * Hendric Goethals, 9de keure 1447 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾ * Hughe Goethals, 11de gedele 1440, 7de gedele 1460, 11de keure 1464 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾ * Jacob Goethals "Overscelde", 9de keure 1413, 8ste keure 1418, 1ste gedele 1442 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾

Familie

Vader: Hendrik, toppoliticus, magister in de artes en baccalaureus in de theologie aan de universiteit van Parijs, secretaris onder Filips de Stoute, raadsheer en rekwestmeester van Jan zonder Vrees en hoofd van de Raad van Filips de Goede, proost van het Sint-Pieterskapittel van Rijsel, tresorier van het kapittel van Kamerijk, deken van het kapittel van Luik en kanunnik van Sint-Donaas te Brugge, van het kathedraal kapittel van Doornik, van het OLV-kapittel van Antwerpen raadsheer van de RVV 1405-1419, ambasadeur op o.a. de concilies van Pisa en Konstanz, gestorven 14/12/1433 ⁽²⁴⁸⁹⁾ ⁽³⁴⁷⁸⁾ als verbetering op ⁽³³⁶⁵⁾ Hij werd gelegitimeerd in januari 1470 [op dat moment was hij al pensionaris van de stad Gent], als zoon van Hendrik Goethals, deken van Luik, tresorier van Kamerijk, en van Van Catherine Sclercx [De Clerck], tegen een som van 500 gr Vl ⁽¹³⁷⁸⁾ Oom: Gerolphus Goethals, broer van Hendrik, was kanunnik van het OLV-kapittel te Antwerpen ⁽⁴⁵⁴⁶⁾

Statuut

In 1460 zou hij tot de geestelijke stand zijn toegetreden ⁽¹³⁷⁹⁾

Netwerken

hij was de woordvoerder van de beschaamde vorstgezinden na de opstand van de Gentenaars bij Karel de Stoutes intrede en sprak in die zin voor de Collatie ⁽⁷⁹⁷⁵⁾
hij speelde een belangrijke rol bij de vrede van Sint-Lievens van 8/1/1469 tussen de hertog en Gent; hiervoor kreeg hij 2 lb gr extra van de stad ⁽¹³⁷⁹⁾

Overlijden

Gestorven eind 2/1488 ⁽¹³⁷⁹⁾

Contemporaine vermeldingen

Gheerolf Goethals, schepen van Gent en afgevaardigde op Ledenvergadering v1417 ⁽⁴⁰³⁸⁾
Jacob Goethals, schepen van Gent en afgevaardigde op Ledenvergadering v1413 ⁽⁴⁰³⁹⁾
Jan Goethals, schepen van Gent en afgevaardigde op Ledenvergadering v1411 ⁽⁴⁰⁴⁰⁾
Jacob Goethals "tSanderswalle", 11de keure 1473 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾
Joris Goethals, herenkiezer 1438, stedekiezer 1439 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾
Lieven Goethals, 8ste keure 1486 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾
Jan Goethals, 7de gedele 1410 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾
Boudin Goethals "op de maerct", 11de schepen keure 1490, 12de keure 1504 ⁽⁶⁹⁹⁰⁾
Jacob Goethals, schepen van de keure 1473, secretaris van gedele 1476 ⁽⁴³¹⁴⁾
Jan Goethals, onthoofd in 1485 als een van de leiders van het oproer ⁽⁴³¹⁴⁾
Lievin Goethals, schepen van de keure 1486 ⁽⁴³¹⁴⁾
Oste Goethals, schepen van gedele 1460, van de keure 1464, deken van de metsers ⁽⁴³¹⁴⁾
Pieter Goethals, secretaris van gedele 1467-1469 en 1477 ⁽⁴³¹⁴⁾
Pieter Goethals, bode van Gent v1482 ⁽⁶⁰⁸³⁾
Jan en Pieter Goethals behoorden tot de Gentenaren van wie een deel van de lijfrenten, erfelijke cijnzen en - pachten werd aangeslagen gedurende de opstand van 1449-1453 ⁽⁶⁷⁵⁶⁾
Gillis Goethals, biechtvader van de OLV-Nieuwenbosabdij te Heusden [1472-79] ⁽⁵⁶⁶¹⁾

Carrière

Advocaat van de Keure te Gent 1467-1473 ⁽¹³⁷⁹⁾, advocaat van de keure en afgevaardigde op Ledenvergadering v1468, pensionaris en afgevaardigde op Ledenvergadering 1469, 1471, 1472, 1473 ⁽⁶⁰⁶²⁾; pensionaris van de keure en afgevaardigde op Ledenvergaderingen 1477 ⁽⁶⁰⁸³⁾; afgevaardigde en pensionaris van Gent op de Staten Generaal te Brussel in 1473 en op die te Leuven in 1477 ⁽³⁸²⁰⁾; pensionaris van de Keure in zelfde periode en ook tussen 1477 en 1480 ⁽¹³⁷⁹⁾ tussen 1477 en 1479 volgens Hancké ⁽⁴³¹⁴⁾ [Maar er was ook een meester Baudin die pensionaris van de Keure was tussen 1467 en 1472-1473; in dat laatste ambtjaar overleed hij] ⁽⁴³¹⁴⁾ [die kon dus evengoed de bastaard zijn van Hendric!]

Op 8/12/1473 werd hij benoemd tot raadsheer van de tresoriers van domein in de Rekenkamer van Mechelen ⁽¹²⁵⁴⁾

Raadsheer en rekwestmeester van het hof v1479; eedaflegging op 15/10/1477; hij werd 105 lb 12 s van 40 gr betaald voor zijn wedden van 88 dagen sinds zijn eed, aan 24 s van 2 gr per dag ; hij werd niet betaald uit de escroes, noch die van de hertog, noch die van de hertogin ⁽¹⁰⁰⁶⁾

Hoofdcarrière

Raadsheer in de RVV, raadsheer-commissaris tussen 8/1473 en 3/1474, 11/1480 en 6/1481 ⁽⁷⁷²⁰⁾ ⁽⁷⁷²¹⁾ ⁽⁷⁷²²⁾; gewoon raadsheer tussen 2/1486 en 2/1488, wanneer hij overleed ⁽¹³⁷⁹⁾

Kerkelijk: * kapelaan van Filips de Goede en Karel de Stoute ⁽²⁴⁹⁰⁾ [=?] * magister Balduinus Goethals, kapelaan bij het altaar van St-Eligius ] in de Sint-Niklaaskerk te Gent ca. 1455 ⁽⁵⁶⁶⁰⁾ [=?]

Bezit

Andere: * lakenleverancier aan de stad Gent v1490 ⁽⁴³¹⁴⁾

Cultureel

Wapen : * familiewapen : "de gueules à 3 bustes de vierges de carnation chevelées dor et habillés dazur. Lécu timbre dun heauve daucéen chevalier surmonté dune couronne de comte, comme is est dit en cimier un maure issaut de sable, tortillé dargent, tenant dans la main droite une tige feuillée de sinople, fleurie de 3 roses de gueules" ⁽⁷⁸⁰⁸⁾

Studies: * hij studeerde aan de universiteit van Parijs, waar hij de graad van doctor in de rechten behaalde ⁽¹³⁷⁹⁾ * [waarschijnlijk een andere] Baudin Goethals, doctor in de medicijnen en priester v1486 [=?] ⁽⁴³¹⁴⁾

Stichtingen : * stichting van een mis in de Sint-Donaaskerk te Brugge; vermelding van zijn titels als raadsheer en zijn titel van doctor; de mis moest worden gevierd met diaken, subdiaken, kanunniken, koor, cantors en met twee offerkaarsen ⁽⁷⁸⁰⁷⁾

Begraafplaats

grafsteen ter ere van Baudouin Goethals in de Sint-Donaaskerk te Brugge; Gaillard beweert dat hij de zoon is van Hugonin Goethals en Catherine Pourstraete, kleinzoon van Baudouin Goethals, schepen van Deinze en Marie van Ingoyeghem en achterkleinzoon van Georges Goethals en Catherine de Gruutere; hij was kapelaan en raadsheer geweest bij de hertogen Filips en Karel, pensionaris van de keure van Gent en commissaris bij de hernieuwing van de magistratuur van Vlaanderen [de vraag is of er hier geen twee personen door elkaar worden gehaald: de combinatie tussen Gents stadspensionaris en kapelaan van de hertog lijkt vreemd]; volgens een aantal "moderne hss." zou het opschrift in elk geval als volgt luiden : "Tristia fata Goethals hoc memore Balduinum Condunt sed fame sidera nomen adit Presbyter hic Phebi et doctus Rhetor arte magister Qui Juris Bacha : tempora juncta tulit Hujus et eloqium duras dum mulceret aures Mirantur Reges obstupuere Duces Burgundi hic Caroli ment sale Consule dignus Dux Philippi tuus consiliator abit Urbs famosa tuum Gandavum plange vocatum Et die extremum Balduine vale Anno 1487. 24 Februarii naturae solvit jura"
de grafsteen was gelegen voor het oksaal; het was een witte marmeren steen, bedekt met koper en opgericht ter herdenking aan Boudewijn Goethals; de afbeelding toont een gebeeldhouwde liggende en biddende persoon, met een kussen onder zijn hoofd, wat B. moest voorstellen; rond de steen was er een opschrift :"Tristia fata Goethals hoc marmore Balduini Conduntur. Urbs famosa tuum Gandavum plange vocatum. Et die extremum Balduine Vale. Anno M. CCCC. LXXXVII. XXIV. Februarii" ⁽⁷⁸⁰⁵⁾ ⁽⁷⁸⁰⁶⁾
deze grafsteen wordt ook vermeld bij Vermeersch; ze was gelegen in de Sint-Donaaskerk te Brugge maar is inmiddels verdwenen; op de steen zou er een mansfiguur zijn gebeeldhouwd in lange kledij met gevouwen handen, gesloten ogen en hoofdkussen, onderaan brede banderol met grafschrift; rechthoekige omlijsting, waarin (op 3 zijden) inscriptie, onderbroken in het midden onderaan door doodshoofd en beenderen, waarin verder (op de bovenste korte zijde) gekruiste palmtakken en wapenschilden op de hoeken; het was een Latijnse opschrift in gothische letters; Vermeersch merkt iconografische afwijkingen op in verschillende afbeeldingen van deze graftombe; er is ook onenigheid over de sterfdatum ⁽⁷⁸⁰⁵⁾ ⁽⁷⁸⁰⁷⁾

Referenties

(1006) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2118, 98v
(1254) GACHARD (L.P.),Inventaire des archives des Chambres des Comptes précédé d'une notice historique sur ses anciennes institutions, 6 dln., Brussel, 1837-1931: , Inventaire I, 112
(1378) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1609, 46v
(1379) SIMONS (J.-L.),De functionarissen bij de Raad van Vlaanderen (1467-1476). Een onderzoek naar de sociale invloeden bij de samenstelling van de Raad, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Gent, 1992: , 74-76
(2489) BOONE (M.) & DUMOLYN (J.), Henri Goethals, doyen de Liège (+ 1433): un homme d'église gantois au service des ducs de Bourgogne Jean sans Peur et Philippe le Bon, in: PCEEB, 38, 1998, pp. 89-106: (1998)
(2490) GOETHALS (F.V), Dictionnaire généalogique et héraldique des familles nobles du royaume de Belgique, Brussel, 1849-1852, 4 dln: , II, 559
(3365) DE KEYSER (R.), Goethals (Hendrik), in: NBW, 5, 1972, kol. 387-391:
(3366) Hautcoeur (1895), 394
(3748) DE BORCHGRAVE (C.), Diplomaten en diplomatie onder hertog Jan zonder Vrees, onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1992, band 2: bijlagen: , F1.14, VL20
(3820) CUVELIER (J.), DHONDT (J.) & DOEHAERD (R.), Actes des Etats Généraux des anciens Pays-Bas, 2 dln., Brussel, 1978 (KCG): , 200, 209, 335, 337
(4038) ZOETE (A.) (ed.), Handelingen van de leden en van de staten van Vlaanderen (1405-1419) : excerpten uit de rekeningen der steden, kasselrijen en vorstelijke ambtenaren, dl. II: 10 maart 1413 - 5 september 1419, Brussel, 1982: , 1163
(4039) ZOETE (A.) (ed.), Handelingen van de leden en van de staten van Vlaanderen (1405-1419) : excerpten uit de rekeningen der steden, kasselrijen en vorstelijke ambtenaren, dl. II: 10 maart 1413 - 5 september 1419, Brussel, 1982: , 778
(4040) ZOETE (A.) (ed.), Handelingen van de leden en van de staten van Vlaanderen (1405-1419) : excerpten uit de rekeningen der steden, kasselrijen en vorstelijke ambtenaren, dl. I: 24 maart 1405 - 5 maart 1413, Brussel, 1982: , 560
(4314) HANCKE (K.), Conflict en confiscatie. Een bijdrage tot de kennis van de sociale structuren te Gent op het einde van de XVe eeuw, onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1995, bijlagen: , 74-75
(4546) DE KEYSER (R.), Het St. Donaaskapittel te Brugge (1350-1450). Bijdrage tot de studie van de hogere geestelijkheid tijdens de latere middeleeuwen, onuitgegeven doctoraatsverhandeling KUL, Leuven, 1972: , I 5; XX 9
(5660) WARICHEZ (J.), Etat bénéficial de la Flandre et du Tournaisis au temps de Philippe le Bon (1455), in: ASHEB, 1909-1912, passim: , II, 13
(5661) BERLIERE (U.) e.a., Monasticon Belge (voortgezet door het Centre National de recherche d'histoire religieuse): , VII/3, 408
(5883) CARLIER (M.), Onwettige kinderen in de Bourgondische Nederlanden. Determinanten van hun plaats binnen de familie en binnen de maatschappij, onuitgegeven doctoraatsverhandeling RUG, Gent, 1998: , bijlage 2
(6062) BLOCKMANS (W.P.) (ed.), Handelingen van de Leden en van de Staten van Vlaanderen, 1467-1477 : Excerpten uit de rekeningen van de Vlaamse steden, kasselrijen en vorstelijke ambtenaren, Brussel, 1974: , 39, 68, 114, 163, 174, passim
(6083) BLOCKMANS (W.P.) (ed.), Handelingen van de leden en van de staten van Vlaanderen : regeringen van Maria van Bourgondie en Filips de Schone (5 januari 1477-26 september 1506), dl.I: tot de vrede van Kadzand (1492), Brussel, 1982: , 21, 26, 229
(6756) COPPENS (G.), Revolte en repressie in Vlaanderen in de XVe eeuw, onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1969: , 267
(6956) Gentse Universiteitsbibliotheek: , HS. 2554
(6990) Electronische databank van SCHOUPS (I.) met de Gentse magistraatslijsten voor de Bourgondische periode:
(7720) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2401, 126
(7721) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2400, 186
(7722) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2401, 114
(7805) MOERMANS (K.), De culturele expressies van de raadsheren van de Raad van Vlaanderen (1419-1477), onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1999:
(7806) GAILLIARD (J.), Bruges et le Franc, ou leur magistrature et leur noblesse avec des données historiques et généalogiques sur chaque famille, 6 dln., Brugge, 1857-1864: , I, 89
(7807) VERMEERSCH (V.), Grafmonumenten te Brugge vóór 1578, 3 dln., Brugge, 1976: , 335 en plaat 158
(7808) VAN DYCKE (F.), Recueil héraldique avec des notices généalogiques et historiques sur un grand nombre de familles nobles et patriciennes de la ville et du franconat de Bruges, Brugge, 1851: , 176
(7970) KERVYN DE LETTENHOVE (J.) (ed.), Chastellain, Oeuvres, 6 dln., Brussel, 1863-1868: , I, 77-78
(7975) FRIS (V.) (ed.), Dagboek van Gent van 1447 tot 1470 met een vervolg van 1477 tot 1515, 2 dln., Gent, 1901-1904: , II, 217-220