Staatshervorming en vorstelijke ambtenaren in het graafschap Vlaanderen (1419-1477)

Jan Alaerts

Sociaal

Antecedenten en origine - familie: Bastaardzoon van Daniel Alaerts [cfr. fiche Daniel Alaerts]

Statuut

Clericus (4463)

Contemporaine vermeldingen

  • Johannes Alardus, kanunnik met prebende in het Sint-Pieterskapittel te Luik v1402, 1409, was aanhanger van Thierry van Perwez, bisschop van Luik v1406-08; hij deed afstand van een kanunnikaat wegens het aangaan van een huwelijk [vóór 12/2/1425] (5787)
  • Petrus f. Gerardi Alardus, kapelaan in het kapittel van Sint-Donaas te Brugge v1358 (4463)
  • Lucas Alardus, kapelaan in het kapittel van Sint-Donaas te Brugge v1441 (4463)
  • Philippus Alardus, koster van het schip van de Sint-Donaaskerk 1441-1448 (4463) [N.B. het is ook mogelijk dat zij behoorden tot de Brugse familie Allaert, met wie geen verwantschap werd aangetoond]

Overlijden

Hij is gestorven op 24/04/1449 (7741) (4463)

Carrière

Hoofdcarrière: Raadsheer in de RVV, eerste vermelding bij betaling vanaf Kerst 1440 [maar rekeningen 1433-1440 zijn verloren], in 1441 354 dagen aanwezig (1595); in 1443 337 dagen aanwezig (1627); in 1444 338 dagen aanwezig (1663) Hij was aanwezig op de zittingen van 1437 (2097), 1438 (2102), 1439 (2112), 1440 (2128), 1441 (2136), 1442 (2143), 1443 (2132), 1445 (2171), 1446 (2186), 1447 (2201) [volgens Vandenpeereboom] ook v1454 ["Alaerts", volgens dezelfde "alias Jean Allaert", maar het is onduidelijk waarop hij dit baseert] (4424)

Kerkelijk: * op voorstel van de abt van Sint-Kwintens-ten-Eilande, verkreeg mr. Jan Alaert, priester, de parochiekerk van Lapscheure (5903) * "grand ministre" [domeinadministrator] in het Sint-Gaugericuskapittel te Kamerijk v1431 (4463) * kanunnik van het Sint-Donaaskapittel te Brugge 1430-1449; hij resideerde nooit maar genoot toch vanaf 1437 van de opbrengst van zijn prebende; via een hertogelijk getuigschrift op pauselijk gezag was hij één van de 30 geprivilegieerde personen die dan toch van hun inkomsten mochten genieten (4463) * Johannes Alaerts, kanunnik in het Sint-Donaaskapittel te Brugge; hij trad op als procurator i.v.m. de annaten voor Judocus de Lisa; deze vroeg in 1431 om twee kapelanijen waarvan Johannes Alaerts, clericus van het bisdom Doornik, afstand had gedaan: de kapelanijen bij het Maria-altaar in de parochiekerk van Oedelem en bij het Maria-altaar in het Sint-Calixtusklooster te Cysoing v1430 (5792); dominus Johannes Alaerts, kapelaan bij het altaar van Johannes-de-Doper in de Sint-Janskerk te Gent ca. 1455 (5795); hij bezat waarschijnlijk ook twee kapelanijen in het Rijke Gasthuis, een Gentse leprozerij v1455 (5796)

Bezit

Leenbezit: [zie ook erfeniskwesties bij Daniel Alaerts] * in 1443 kocht hij, samen met Jan Lanckaert en Jan Bollaert, voor 360 lb par, van de abdij van Baudelo, 2 bunders, 2 gemeten 187,5 roeden moergrond en "woestine" in Westdorpe, in 16 jaarlijkse afbetalingen van 22 lb 10 s; na de eerste betaling op 1/10/1443 kregen ze 15 jaren volle beschikking over de grond mits betaling, en daarna nog 24 jaren vrije beschikking, waarna de grond terugging naar de abdij (4565)

Ambtsbezit

  • hij pachtte met zijn metgezellen de tol van Mechelen voor een periode van drie jaar vanaf 1438, het eerste jaar voor 1050 lb par en 250 lb voor de palmslag, de twee volgende jaren voor telkens 1300 lb par (186)

Cultureel

Wapen : * wapenschild : zie afbeelding (7744) (7741)

Studies : * hij studeerde te Leuven; hij was geïmmatriculeerd in 1440 (7741) (7743) [=?] * hij behaalde de graden van magister artium en doctor legum (1251) * "docteur en lois" v1440 (1595)

Begraafplaats

  • grafzerk van Jan Alaerts, in de Sint-Michielskerk te Gent, voor het hoog-altaar, een zerk bedekt met een koperen plaat; het Latijnse grafopschrift vermeldt zijn titels; boven het opschrift staat er het wapenschild van de familie Alaerts, vastgemaakt aan een ridderlijke helm, met een adelaar erboven; in het opschrift : "hic iacet venerabilis vir magister Joannes Allaert, doctor legium, artium magister, canonicus Sancti-Donatiani Burgensis en consiliarius nostri Domini et principis Philippe, ducis Burgundiae, comitis Flandriae, etc"; hij was gestorven op 24/04/1449 (7744) (7741)
  • grafsteen van meester Joannes Alaerts, gestorven op 24/04/1449, in de Sint-Michielskerk te Gent. Het grafopschrift is in het Latijn en verschilt een beetje van de andere werken : "hic iacet venerabilis vir magister Joannis Aelaert, doctor legum, artium magister Sancti Donatiani Brugensis et consiliarius illustris nostri domini et principis Philippi ducis Burgundie, comitis Flandrie"; enkel afbeelding van het familiewapen van de Alaerts (7741)

Referenties

  • (158) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4097, 80r
  • (186) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4098, 9r
  • (482) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1931, 124r
  • (586) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1954, 141r
  • (676) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1969, 140v
  • (707) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1975, 58r
  • (710) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1975, 105v
  • (713) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1975, 114v
  • (858) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2030, 305r
  • (877) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2045, 142v
  • (914) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2058, 148r
  • (1251) FOPPENS (J.F.), Histoire du Conseil de Flandre, Brussel, 1869: , 107
  • (1595) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4098, 74r
  • (1627) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4099, 84r
  • (1663) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 2705, 77r
  • (2097) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2355
  • (2102) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2355
  • (2112) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2356
  • (2128) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2358
  • (2136) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2358
  • (2153) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2359
  • (2162) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2360
  • (2171) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2361
  • (2186) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2362
  • (2201) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2363
  • (2873) ARA, Rekenkamers, Oorkonden van het Zegelrecht (I: cedules; II: charters): II, 106
  • (2902) ARA, Rekenkamers, Oorkonden van het Zegelrecht (I: cedules; II: charters): II, 1039
  • (3246) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 3792
  • (4214) MARCOEN (R.), Prosopografie van het wereldlijk openbaar ambt te Aalst in de XVde eeuw, onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1964: , 29
  • (4254) VAN LERBERGHE (L.) & RONSSE (J.) (ed.), Audenaerdsche Mengelingen, 5 dln., Oudenaarde, 1841-1852: , V, 330
  • (4424) VANDENPEEREBOOM (A.), Le conseil de Flandre à Ypres précédé de: des Cours de Justice qui on t exercé jurisdiction souveraine sur la ville d'Ypres et la West-Flandre, Ieper, 1874: , 233
  • (4446) DE LIMBURG-STIRUM (T.) (ed.), Cartulaire de Louis de Male, 1348-1356, 3 dln., Brugge, 1898-1901: , I, 354
  • (4458) COCKSHAW (P.), Le personnel de la chancellerie de Bourgogne-Flandre sous les ducs de Bourgogne de la maison de Valois, 1384-1477, Kortrijk-Heule, 1982: , 78
  • (4463) DE KEYSER (R.), Het St. Donaaskapittel te Brugge (1350-1450). Bijdrage tot de studie van de hogere geestelijkheid tijdens de latere middeleeuwen, onuitgegeven doctoraatsverhandeling KUL, Leuven, 1972: , I, 561, III, 53-54
  • (4565) VLEESCHOUWERS (C.), Het archief van de Abdij van Boudelo te Sinaai-Waas en te Gent, Brussel, 1983: , 653-654
  • (4576) BAIX (F.) (ed.), La chambre apostolique et les Libri Annatarum de Martin V, 1417-1431 (Analecta Vaticano-Belgica, 14), 2 dln., Rome-Brussel, 1947-1955: ,
  • (4649) GILLIODTS-VAN SEVEREN (L.) (ed.), Cartulaire de l'ancienne estaple de Bruges. Recueil de documents concernant le commerce interieur et maritime, les relations internationales et l'histoire economique de cette ville, 4 dln., Brugge, 1904-1906: , II, 123
  • (5792) Baix (1947-55), 361, 396
  • (5793) Dubrulle (1906-7), 237
  • (5794) Baix (1947-55), 161
  • (5795) WARICHEZ (J.), Etat bénéficial de la Flandre et du Tournaisis au temps de Philippe le Bon (1455), in: ASHEB, 1909-1912, passim: , II, 3
  • (5796) WARICHEZ (J.), Etat bénéficial de la Flandre et du Tournaisis au temps de Philippe le Bon (1455), in: ASHEB, 1909-1912, passim: (1906-7), 8
  • (5903) DE KEYSER (R.) & VAN DEN HEUVEL (J.), Priesterlijke benoemingen in de Sint-Guthagostreek 1460-1472, in: Rond de Poldertorens, 25, 1983, pp. 39-44: , 42
  • (5912) CARLIER (M.), Onwettige kinderen in de Bourgondische Nederlanden. Determinanten van hun plaats binnen de familie en binnen de maatschappij, onuitgegeven doctoraatsverhandeling RUG, Gent, 1998: , bijlage 2
  • (5952) COOLS (C.H.), Met raad en daad? Een doorkijk op een landelijke elite. Aristocratie in de Rijselse Kasselrij naar het einde van de vijftiende eeuw toe, ontuigegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1992: , 125
  • (6209) SOMME (M.), Isabelle de Portugal, duchesse de Bourgogne. Une femme au pouvoir au XVe siècle, Rijsel, 1998: , 497
  • (6345) GESQUIERE (G.), De Roede van Tielt, Kasselrij Kortrijk (XIVde eeuw - 1502): heerlijkheden en lenen gehouden van het kasteel van Kortrijk en het leenhof van Tielt, onuitgegeven licentiaatsverhandeling KUL, Leuven, 1982: , 452
  • (7028) REYNEBEAU (L.), Het hof van een vorstin. Johanna van Castilië in de Nederlanden (1496-1506), onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1998: , 49
  • (7741) MOERMANS (K.), De culturele expressies van de raadsheren van de Raad van Vlaanderen (1419-1477), onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1999:
  • (7742) VAN HOOREBEKE (A.L.), Recueil des épitaphes tant anciennes que modernes des églises, couvents, monastères, cloîtres, hôpitaux et cimitières de la ville de Gand, 6 dln., Gent, 1849: , II, 57
  • (7743) REUSENS (E.) (ed.), Matricule de l'université de Louvain, dl. I (1426-1453), Brussel, 1903: , I, 145
  • (7744) Graf- en gedenkschriften, I, 142