Jehan le Doulz

Sociaal

Antecedenten en origine: * hij stamde duidelijk uit een Rijselse familie * de afstamming van een Gentse familie Van der Doele, gesuggereerd door Philippe de l'Espinoy, mag worden verworpen en wordt niet door archiefdocumenten ondersteund ⁽⁶⁵⁰²⁾

Familie

Geboren omstreeks 1405-1406, zoon van Jehan le Doulz, poorter en verscheidene malen schepen van Rijsel ⁽³¹¹⁶⁾

Huwelijk

Omstreeks 1434, na 14/8/1434, is hij gehuwd met Agnes Guilbaut, waarschijnlijk een verwante van Guy Guilbaut ⁽³¹¹⁶⁾

Nageslacht

Zonen: * hij had bij Agnes Guilbaut minstens één [een enige?] zoon Jehan, die intrad in Val Saint-Esprit te Gosnay ⁽³¹¹⁶⁾, Dochters: * bij Agnes Guilbaut had hij een dochter Petronella ⁽³¹²³⁾, die zeker in 1436 al was geboren ⁽⁶¹⁸⁸⁾ * bij het huwelijk van zijn [niet bij naam genoemde] dochters in respectievelijk 1453 ⁽³¹²¹⁾ en 1458 ⁽³¹²²⁾ ontving hij telkens zes zilveren bekers van de hertog Bastaarden: vóór zijn huwelijk verwekte hij een bastaarddochter Marguerite, die gelegitimeerd werd op 28/6/1448 ⁽³¹¹⁶⁾ ⁽⁵⁸⁹¹⁾

Statuut

in het jaar van zijn huwelijk zegde hij zijn Rijselse poorterschap op ⁽³¹¹⁶⁾
in 9/1439 werd hij samen met zijn vrouw geadeld door de koning van Frankrijk ⁽³¹¹⁶⁾

Overlijden

Gestorven eind 1490 / begin 1491 ⁽³¹¹⁶⁾

Netwerken

in 1467 werd vermeld dat hij "nagaires" optrad als peetvader bij het doopsel van het kind van Robert de Boulogne ⁽⁹²⁶⁾

Contemporaine vermeldingen

broeder Guillaume le Doubz, doctor in de theologie en prior van de predikheren van Valenciennes v1450 ⁽⁷⁹⁴⁾

Carrière

Vanaf 1419 [op 14-jarige leeftijd] was hij kleine klerk van de stad Rijsel, die al brieven grosseerde op perkament; dit ongeveer tot 1427 ⁽³¹¹⁶⁾ Klerk, verblijvend te Rijsel v1422 ⁽⁴⁵⁶⁾; "clerc de la loy" in de stad Rijsel v1423-24 ⁽⁴⁶⁷⁾ Klerk van Guy Guilbaut, "gouverneur general de la despense" v1427, tegen wedden van 8 s par per dag; in 1428 was dit al 10 s ⁽³¹¹⁶⁾ ⁽⁵¹⁰⁾ Klerk van Jehan Marlette, "maistre de la despense ordinaire" v1431; nu kreeg hij 12 s per dag ⁽⁵¹⁶⁾ Klerk van Jehan Marlette, penningmeester, 1432 ⁽¹⁷¹⁾; in deze functie werd hij genoemd bij zijn bijnaam Doulcet en kreeg hij een gift van de hertog van 40 lb van 40 gr voor zijn diensten ⁽⁵³²⁾

Aanwezig aan het hof van FdG, aan 10 s per dag, v1433 ⁽⁸⁰²⁶⁾

Gecommiteerd door de hertog om de rekeningen van de uitgaven van de graaf van Etampes bij te houden v1434 ⁽⁵⁶⁴⁾; 1435 ⁽⁵⁷⁷⁾; 1436 ⁽⁵⁹⁴⁾ [Domaniale] ontvanger van Rijsel v1434 ⁽³¹¹⁶⁾, v1435 ⁽⁵⁷⁶⁾, 1436 ⁽⁶⁰⁰⁾ Baljuw en ontvanger van de Naamse Polder en haar afhankelijkheden 1486-1487 ⁽²⁷⁰⁹⁾ Algemeen ontvanger van het graafschap Ponthieu v1436 ⁽⁵⁹²⁾, 1441 ⁽⁶⁸⁶⁾, 1445 ⁽⁷³⁸⁾, 1446 ⁽⁷⁴⁸⁾ tot hij in 8/1447 rekenmeester werd ⁽³¹¹⁶⁾; [volgens Dupont-Ferrier] 1440-1447 ⁽⁴⁴¹⁶⁾ Ontvanger van domein en beden in het graafschap Ponthieu v1437 ⁽⁶⁰⁶⁾, 1439 ⁽⁶⁴²⁾, 1440 ⁽⁶⁶⁴⁾, 1444 ⁽⁷³¹⁾ Raadsheer v1436 ⁽⁵⁹²⁾

Hoofdcarrière

Rekenmeester in de RK van Rijsel, vanaf 8/1447 ⁽³¹¹⁶⁾, eerst vermeld bij betaling vanaf Kerst 1449 ⁽¹⁶⁷⁸⁾; v1462, vanaf dit jaar; na het verdwijnen van Le Veau, werd hij als eerste vermeld ⁽¹⁸³⁴⁾; tegen een wedde van 200 lb van 40 gr [400 lb par] ⁽⁷⁷¹⁸⁾, v1464 [maar dat jaar ging hij in juli en augustus op bedevaart en werd hij dus 20 lb par minder betaald] ⁽¹⁸³³⁾; bevestigd in zijn ambt op 8/4/1468 ⁽³¹¹⁶⁾; Vanaf 28/5/1461 kreeg hij bovendien jaarlijks 150 fr van 32 gr, bovenop zijn normale wedde ⁽³¹¹⁹⁾, ook v1471: 200 lb van 40 gr plus 150 fr van 32 gr "au dessus" ⁽⁷⁹⁷⁴⁾ President van de RK van Mechelen, commissie 8/12/1473 ⁽¹⁷⁸⁹⁾, tegen een jaarwedde van 600 lb par plus zijn "robes" ⁽³¹¹⁸⁾ In 1477 werd hij aangeduid als raadsheer en president van de RK, geordonneerd te Rijsel maar op dit moment residerend te Mechelen, opnieuw tegen zijn oude wedde; men betaalde hem 190 lb 10 s uit als rest van zijn wedde van 600 lb van 40 gr per jaar en de helft van de 120 lb van 40 gr die hij als jaarlijks pensioen daarbovenop kreeg ⁽⁹⁹⁰⁾; in 1479 aangeduid als president van de RK te Mechelen [die daar nog steeds verbleef] met dezelfde betalingen: 600 lb wedde, 120 lb pensioen en 40 lb "robes" ⁽¹⁰⁰⁵⁾; hij bleef actief in de RK tot aan zijn dood in 1490 ⁽³¹¹⁶⁾

Taken en dienstreizen

lid van de reformatiecommissie voor de officieren van Henegouwen, Artesië en Picardië, bijna ononderbroken in dit verband actief tussen 12/1457 en 8/1458 ⁽³¹¹⁶⁾
in 1459 werd hij als rekenmeester belast met een onderzoek naar de keuren, ordonnanties en statuten van de ambachten van ververs en drapiers in de stad Nieuwkerke, samen met Jehan Petitpas, raadsheer, mr. Roland Pippe, ontvanger van financiën, Robert le Fevre, procureur in Béthune en Louis Mesdach, secretaris van de graaf van Charolais, voor een proces van het ene ambacht tegen het andere ⁽²⁹¹⁰⁾

Giften

in 1427 kreeg hij [als kleine klerk] een gift van 24 lb par van de hertog en in 1433 nog eens 40 lb ⁽³¹¹⁶⁾
in 1434 kreeg hij een gift van 400 lb ter bevordering van zijn huwelijk ⁽³¹²⁰⁾
in 1436 kreeg hij een gift van de hertog van 400 lb van 40 gr voor de goede diensten die hij de hertog reeds jaren bewees aan zijn hof, in zijn dienst en gezelschap "ou il a esté nory", en ook ter bevordering van zijn huwelijk ⁽⁶⁰⁰⁾
in 1450 kreeg hij een gift van 300 gouden schilden van 48 gr voor al zijn speciale onkosten in 11 jaar dienst als ontvanger van Ponthieu ⁽⁸⁰⁵⁾ [1436-1447?]
in 1467 kreeg hij een gift van 50 lb van 40 gr voor de aankoop van een paard ⁽⁹²⁷⁾

Bezit

Leenbezit: * in 1454 verzocht hij de hertog hem het leen van Hallencourt te schenken, gelegen in het land van Vimeu in Ponthieu, bij Abbeville waar hij reeds een aantal verspreide bezittingen had; tegen betaling van de jaarlijkse rente van 24 lb par zouden hij en zijn erfgenamen dit leen van 200 dagwanden krijgen ⁽³¹¹⁶⁾

Rentenbezit: * in 1436 kocht hij bij de stad Antwerpen voor 25 gouden rijders lijfrenten op zijn leven en dat van zijn vrouw Agnes Guilbaut en nog eens voor hetzelfde bedrag op zijn eigen leven en dat van zijn dochter ⁽⁶¹⁸⁸⁾ * in 1452 kocht hij een lijfrente van 10 lb [par?] op de stad Rijsel voor zichzelf en zijn zoon ⁽³¹¹⁶⁾ * vanaf 1456 liep een andere lijfrente op de stad Rijsel op zijn naam en die van zijn dochter Peronelle, gevestigd door de vader van Jehan voor diens zoon en kleindochter ⁽³¹¹⁶⁾ * hij bezat een rente van 60 s [par?] op de ontvangst van Ponthieu ⁽³¹¹⁶⁾

Krediet: * in 1441 betaalde de hertog hem een lening van 100 "salus d'or" van 48 gr terug ⁽⁶⁸⁶⁾ * in 1452 stelde hij samen met anderen zijn eigendom borg voor de verkoop van 120 lb renten voor de hertog; de hertog had hen vaatwerk gegeven als zijn eigen borg ⁽³¹¹⁶⁾

Andere: * hij verkocht o.a. in 1441 een paard aan de hertog ⁽³¹²⁴⁾

Cultureel

Stichtingen: * hij schonk in 1455 30 lb aan het klooster van Val-Saint-Esprit-les-Gosnay, waar zijn enige zoon Jehan was ingetreden ⁽³¹¹⁶⁾

Referenties

(171) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4097, 181v
(456) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1927, 87r
(467) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1929, 79v
(510) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1938, 198v
(516) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1942, 26v
(532) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1945, 104r
(564) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1951, 24r
(576) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1954, 24v
(577) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1954, 30v
(592) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1957, 59r
(594) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1957, 88v
(600) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1957, 233v
(606) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1961, 36r
(642) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1966, 30r
(664) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1969, 40r
(686) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1972, 30r
(731) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1982, 17r
(738) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1988, 22r
(748) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1991, 21v
(794) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2004, 308v
(805) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2008, 284v
(893) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2048, 168r
(926) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2064, 124v
(927) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2064, 140r
(990) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2115, 41v
(1005) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2118, 100r
(1678) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4101, 82v
(1789) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1610, 14
(1833) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4109, 83r
(1834) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4107, 71r
(1877) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4181, 26v
(2709) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 27933
(2910) ARA, Rekenkamers, Oorkonden van het Zegelrecht (I: cedules; II: charters): II, 1253
(2949) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 6723
(3116) LECLERCQ (F.), Etude du personnel de la chambre des comptes de Lille sous les ducs de Bourgogne, onuitgegeven doctoraatsverhandeling Ecole des Chartes, Parijs, 1958: , 232-240
(3118) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1609, 161
(3119) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4106, 73v
(3120) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1957, 233v
(3121) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2017, 212
(3122) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2030, 3952
(3123) JEAN (M.), La chambre des comptes de Lille. L'institution et les hommes (1477-1667), Parijs, 1992: , 319-320
(3124) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1969, 298v
(4416) DUPONT-FERRIER (G.), Gallia regia ou état des officiers royaux des bailliages et des sénéchaussées de 1328 à 1515, 2 dln., Parijs, 1942-1966: , IV, 549
(5891) CARLIER (M.), Onwettige kinderen in de Bourgondische Nederlanden. Determinanten van hun plaats binnen de familie en binnen de maatschappij, onuitgegeven doctoraatsverhandeling RUG, Gent, 1998: , bijlage 2
(6188) BARTIER (J.), Légistes et gens de finances au XVe siècle: les conseillers des ducs de Bourgogne Philippe le Bon et Charles le Téméraire, Brussel, 2 dln., 1952-1955: , 219
(6502) DE L'ESPINOY (Ph.), Recherche des Antiquitez et Noblesse de Flandres, Dowaai, 1631: , 266
(7718) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4103, 128r
(7974) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4182, 34v
(8026) BRAND (H.), KRUSE (H.) e.a. , o.l.v. PARAVICINI (W.), Databank van de Bourgondische hovelingen, Deutsches Historisches Institut te Parijs: