Lauwereins de Maech

Sociaal

Genealogie vooral gebaseerd op Boone ⁽²⁵⁰⁵⁾

Antecedenten en origine

hij behoorde tot een vooraanstaande Gentse familie die politiek personeel leverde aan het lid van de weverij ⁽²⁵⁰²⁾
Lieven de Maech 3de schepen van de keure te Gent 1374, 1ste gedele 1377, 2de keure 1379 [2de bank], 1ste gedele 1383 ⁽⁶⁹⁷⁴⁾; volgens Schoups 2de keure 1379, 1389, 1393, 1399, 4de keure 1396, 1ste gedele 1383, 1403, stedekiezer 1402 ⁽⁶⁹⁹⁸⁾
Lauwers de Maech 9de schepen keure Gent 1376, 8ste keure 1379 ⁽⁶⁹⁷⁴⁾; volgens Schoups 8ste keure 1379, 4de keure 1382, deken van de weverij 1385, 1397, 1ste gedele 1387, 7de keure 1392 ⁽⁶⁹⁹⁸⁾

Familie

Geboren te Gent ca. 1407-1410 als bastaardzoon van heer Lauwereins de Maech en Margriete de Brune ⁽²⁵⁰²⁾; Zijn grootvader heette ook Lauwereins en was eind 14de eeuw verschillende malen schepen te Gent en tweemaal overdeken van de weverij; zijn vader was priester, werd in 1389, waarschijnlijk door tussenkomst van Filips de Stoute, kanunnik van het Sint-Veerlekapittel te Gent en was bij zijn dood in 1416 ook deken van dit kapittel en deken van de christenheid ⁽²⁵⁰⁰⁾; deken van het kapittel v1404 ⁽⁴⁵⁷¹⁾ Na de voortijdige dood van zijn ouders werd hij opgevoed door zijn tante Christine de Breune, echtgenote van Hendrik de Moor ["omme te leerne clergie ende deught ende heere"], en daarna toevertrouwd aan priester Simon van Roeselare om tot clericus te worden opgeleid, wat hij niet lijkt te hebben volgehouden ⁽²⁵⁰⁴⁾

Huwelijk

Op 17/7/1444 kreeg hij een gift voor zijn huwelijk ⁽³⁴⁹⁷⁾ Hij huwde met Louise van den Hove ⁽²⁵⁰²⁾

Nageslacht

Hij verwerkte bij haar 3 zonen en 6 dochters: * de oudste zoon Nicolaas werd raadsheer van Karel V en algemeen ontvanger van Vlaanderen in het Brugs kwartier ⁽⁸⁰⁸⁴⁾ * de oudste dochter Phillipote huwde met raadsheer Christoffel Buridaen * dochter Louise huwde met Nicolaas Utenhove, zoon van Jacob Utenhove * Jacob huwde met Marie de Vooght, dochter van Jacob de Vooght * meester Filips bleef ongehuwd en stierf jong * de andere 4 dochters bleven ook ongehuwd ⁽²⁵⁰²⁾ * vijf dochters van Lauwereins waren in het Gentse klooster van Sint-Agnes ingetreden ⁽⁵⁶¹⁹⁾ * hij had een bastaarddochter Joosine bij een Jehane de Coninc, gelegitimeerd op 14/5/1459 ⁽²⁵⁰²⁾, tegen de som van 288 gr ⁽⁵⁸⁸⁵⁾

Netwerken

hij werd bij het begin van zijn loopbaan in vorstelijke dienst gepatroneerd door Jan Wielant ⁽³⁰⁵⁹⁾
in 1446 kreeg hij ter gelegenheid van de doop van zijn dochter Philipote een gift van de hertog: acht zilveren stukken vaatwerk ter waarde van 67 lb 4 s van 40 gr, ⁽⁷⁵⁹⁾
in de kasselrijrekenig van het Vrije van 1450-51: "Item ghegheven Lauwereins de Maech, ontfanghere generael van Vlaenderen, de welke te diverschen stonden binnen desen jare der wet grote vriendscepe bewijst heeft int fait van zijnre officie. Ende ooc zo heeft hi ghegheven tottroy van der zettinghe van desen jare, daer af dat hem niet gherekent en es, over al in hoofsscheden 80 lb [par]" ⁽²⁹⁹⁹⁾ Christoffels Buridan was zijn klerk v1446 ⁽²⁷¹⁹⁾; zijn schoonzoon ⁽⁶¹⁹³⁾ en na zijn dood was hij ook de voogd van zijn wezen ⁽¹⁸⁵⁹⁾
bij het opmaken van de staat van goed voor zijn kinderen na zijn overlijden traden leden van de families de Baenst, Wielant, Pieters en Hebbelin op als getuigen ⁽²⁵⁰¹⁾

Overlijden

Gestorven op 6/3/1469 ⁽¹⁸⁵⁹⁾

Contemporaine vermeldingen

Pieter de Maech, leenman en lid van het grafelijk leenhof van Harelbeke v1431 ⁽³⁸⁹⁶⁾
Christophe de Maech, schepen van Ieper 1429 ⁽⁴²⁹⁴⁾
Isabelle de Maech, dochter van Gillis de Maech,zuster in de priorij van Sint-Agnes te Gent ca 1470, in 1492 [tot 1493] onderpriores ⁽⁵⁶¹⁸⁾
Henricus Mache/Macht bezat een kapelanij in de Sint-Kruis-kerk bij Brugge, ca. 1455 ⁽⁵⁶²⁰⁾
Livinus Maech, deken van het Sint-Veerlekapittel, vermeld begin 15de eeuw ⁽⁵⁸⁴⁹⁾
Josse de Maech behoorde tot de Gentenaren van wie een deel van de lijfrenten, erfelijke cijnzen en pachten werd aangeslagen gedurende de opstand van 1449-1453 ⁽⁶⁷⁵²⁾

Carrière

Baljuw-ontvanger van de heerlijkheid Ten Cruce bij Wervik, die de hertog had verworven in 1427 ⁽³⁴⁰⁴⁾, dankzij tussenkomst van raadsheer Jan Wielant ⁽²⁵⁰³⁾

Klerk van de algemeen ontvanger van Vlaanderen en Artesië v1443 ⁽²¹⁷⁾, v1444 ⁽³⁴⁹⁷⁾ Secretaris v1445 ⁽⁷⁴²⁾ Raadsheer v1446 ⁽⁷⁵⁹⁾ Algemeen ontvanger van Vlaanderen en Artesië, commissie 6/8/1446 - 1462 ⁽²⁵⁰⁰⁾ [geen meestertitel] Ontvanger van de bede in Brugge en het Vrije v1445 ⁽⁷⁴⁰⁾, 1446 ⁽⁷⁵⁰⁾, 1448 ⁽⁷⁷⁰⁾ Gecommiteerd om de bede te ontvangen in Vlaanderen v1457 ⁽⁸⁵⁰⁾ Ontvanger van de bede te Vlaanderen v1462-63 ⁽⁸⁹²⁾

Hoofdcarrière

Gewoon raadsheer in de RVV, commissie 4/6/1463; in 1464 297 dagen aanwezig [met inbegrip van zijn activiteiten voor de GR m.b.t. de hoge justitie te Middelburg tussen 21/4 en 3/5/1464] ⁽¹⁸²⁸⁾; in 1465 344 dagen aanwezig ⁽¹⁸³⁸⁾; in 1467 316 dagen aanwezig ⁽¹⁸⁴⁸⁾; tussen Kerst 1468 en zijn dood op 6/3/1469 71 dagen aanwezig ⁽¹⁸⁵⁹⁾ Hij was aanwezig op de zittingen RVV 1451 [als algemeen ontvanger van Vlaanderen] ⁽²²⁵⁰⁾, 1463 ⁽²⁴³³⁾, 1464 ⁽²⁴⁴⁰⁾, 1465 ⁽²⁴⁵⁰⁾, 1466 ⁽²⁴⁶²⁾

Taken en dienstreizen

gecommiteerd om de penningen te ontvangen uit de verkoop van nieuwe lijfrenten op [het domein in] de steden Mechelen, Kortrijk, Dendermonde, Aalst, Geraardsbergen, Ninove en Hulst in 1446 ⁽⁷⁶⁴⁾ ⁽²⁷¹⁹⁾ en op Kortrijk, Damme, Sluis, Nieuwpoort, Dendermonde, Aalst, Ninove, Hulst, Aardenburg, Oostburg en Diksmuide ⁽²⁷¹⁹⁾
hij was belast met de werken aan het hertogelijk hof Ten Walle te Gent ⁽³⁴⁰⁴⁾
hij was belast met de organisatie van allerlei grote werken die de hertog in 1456, "l'armee passee", had laten uitvoeren aan huizen, molens, kastelen en andere van zijn gebouwen; hiervoor kreeg hij de som van 300 florijnen van 32 gr ⁽⁷⁶⁵³⁾
in 1453 ⁽²⁶⁸⁸⁾ en 1456 werd hij vermeld als gecommitteerde (samen met rekwestmeester Pieter Boudins en watergraaf Jan Utenhove) om boetes te ontvangen van medeplichtigen en deelnemers van de Gentse opstand ⁽³⁵³⁾, hij inde dit op zeer stipte wijze ⁽²⁵⁰²⁾
in 1457 moest hij samen met Pieter Bladelin en Pierre le Goux te Brugge de Vlaamse ambtenaren samenroepen om van hen leningen voor de vorst te vragen ⁽⁶¹⁹³⁾

Bezit

Leenbezit verwanten: * zijn niet bij naam genoemde zoon hield in 1473 een achterleen van de heerlijkheid Ten Broucke in Lovendegem, van de Oudburg van Gent, omvattende 10 bunder en bijhorende huizen, een heerlijke rente en een kleine tiende, een baljuw, "certains subgetz" [restanten van oude herendiensten?], tol, voud, boeten tot 3 lb par; hij mocht recht spreken met de wet van de heerlijkheid Ten Broucke; een jaaropbrengst van 48 lb par, waarvan de herstellingswerken aan de huizen nog moeten afgetrokken worden ⁽⁷³⁴⁶⁾ * Pieter de Maech hield in 1413 de vliegende heerlijkheid Te Zwijnvoorde in Deerlijk van het leenhof van Harelbeke; hij stierf in 1439-40 ⁽⁶³¹⁹⁾ * diens zoon Lupin de Maech hield in 1470 de heerlijke rente Den Leenputte, achterleen van Te Walle in Kortrijk-buiten, gehouden van het Kasteel van Kortrijk ⁽⁶³⁰⁷⁾ * diens dochter Cornelia hield waarschijnlijk dit leen Den Leenputte in 1502; en ook een heerlijke rente in Wevelgem die ze in achterleen hield van Mosscherambacht in Kortrijk-buiten, gehouden van het Kasteel van Kortrijk ⁽⁶³⁰⁷⁾ * in 1502 maakte haar broer Nicolaas een denombrement van alle goederen die Cornelia in leen hield: de heerlijkheid Diesvelt, een vliegende heerlijkheid gehouden van Hoogmosscher te Kortrijk-buiten, een vliegende heerlijkheid Te Putte, gehouden van Joos van den Brande, die zelf zijn leen hield van de heerlijkheid Te Walle in Kortrijk-buiten, gehouden van het Kasteel van Kortrijk ⁽⁶³¹⁹⁾

Huizenbezit: * [zijn immobiliënpolitiek wordt in detail bij Fris besproken ⁽³⁴⁰⁴⁾] * hij kocht in 5/1455 de refuge van de abdij van Ename in Gent, in de Gouvernementstraat tegenover de Sint-Janskerk voor 101lb gr ⁽²⁵⁰²⁾ * hij kocht in 1456 het aanpalende gebouw van de reguliere kanunniken van Melle over voor 26 lb gr, bouwde de twee gebouwen om tot een groot huis ⁽²⁵⁰²⁾ * in 1454 gaf hij een stuk grond dat deel uitmaakte van de stadsomwalling dicht bij de Zandpoort tot aan de Posterne langs de Sint-Maartensstraat te Gent in erfcijns aan een zekere Jacob van Steenvoorde ⁽³⁴⁰⁴⁾

Rentenbezit: * in 1449 kocht hij op de stad Oostburg een rente op zijn leven en dat van zijn natuurlijke dochter Joosine, ongeveer 8 jaar oud, van 4 lb 3 s 4 d gr voor 41lb 13 s 4 d ⁽⁶¹⁹³⁾

Krediet: * hij bezat een groot persoonlijk fortuin ⁽²⁵⁰²⁾ * als algemeen ontvanger was hij in allerlei kredietoperaties betrokken ⁽⁸⁰⁶³⁾ * hij leende de vorst 1200 lb van 40 gr om de opstandige Gentenaars mee te onderdrukken in 1451-1453 ⁽²⁵⁰³⁾

Cultureel

Wapen: * "de gueules, à la fasce ondée accompagnés de trois billets, le tout d'argent" Cimier: "un buste de maure, vêtu de gueules, tortillé d'argent, entre un vol de même" ⁽³⁴⁰⁴⁾ * "une fasce ondée, accompagnée de 3 [2,1] billettes.T.: un homme sauvage, agenouillé. L.Laurencii le Maech ⁽⁷⁸²⁰⁾

Studies: * geen titels die op juridische scholing wijzen ⁽²⁵⁰²⁾; wel was hij in zijn jeugd in 1419 uitbesteed geweest aan een priester ⁽³⁴⁰⁴⁾

Stichtingen: * stichtte de De Maechkapel, westwaarts aan de zuidelijke transeptarm van de Sint-Janskerk ⁽²⁵⁰³⁾, omstreeks 1462; hij werd er ook begraven ⁽²⁵⁰⁰⁾ ⁽⁷⁴⁴⁶⁾; het was een stichting met een caritatief karakter, waaraan ook een broodbedeling was verbonden voor de armen van de Sint-Jansparochie, beheerd door de tafel van de H. Geest; ze had geen uitgesproken artistieke functie ⁽²⁵⁰²⁾; Boone spreekt dan ook tegen dat hij een prominente mecenas van de kunsten was, zoals Fris beweerde ⁽³⁴⁰⁴⁾ ⁽⁷⁸¹⁹⁾ * zijn kinderen stichtten later ook verschillende missen in deze familiekapel ⁽⁷⁸¹⁹⁾ * hij deed schenkingen aan de Sint-Agnespriorij te Gent die het mogelijk maakten om het uitbreidende klooster een nieuw dormitorium te bouwen ["il mourut après avoir offert une distribution d'eau à partir du Lys"]; het waren priores Jeanne van upden Bosch, onder-priores Pauline Utenhove en Gillis van der Straten, licentiaat in de theologie, regent van de Valkpedagogie van Leuven, kanunnik van het Sint-Pieterskapitel te Leuven, nadien aartsdiaken en biechtvader van Margareta, van York, erg betrokken bij Sint-Agnes, die het geld zochten; vijf dochters van Lauwereins waren te Sint-Agnes ingetreden ⁽⁵⁶¹⁹⁾ * Jan van den Kercke was een erfelijke rente verschuldigd aan de Sint-Janskerk te Gent, die hij had gegeven aan de ontvanger van de Heilige Geest; met deze erfelijke rente moest hij het jaargetijde van Lauwereins de Maecht betalen, gehouden in de Sint-Janskerk ⁽⁷⁸¹⁹⁾ * de pastoors en kerkmeesters van Sint-Jans beloofden de erfgenamen van Lauwereins de Maech om de door hun gebouwde kapel te zullen herbouwen; in dezelfde kapel zouden ze ook over een vrije grafplaats beschikken; daarnaast kregen de erfgenamen van Lauwereins de Maech de vergunning om de gestichte missen voorlopig te laten opdragen in de Joos Vijts-kapel ⁽⁷⁸¹⁹⁾ * vermelding van een jaargetijde van Lauwereins de Maech, ontvanger van Vlaanderen en Artesië en zijn wettelijke echtgenote Louize Van den Hove in de Sint-Janskerk te Gent; dit jaargetijde viel op Sint-Lauwereinsdag, na de vespers; er moest door 2 zangers gezongen worden in het koor [vermelding van de Latijnse tekst]; de volgende dag kwam er tussen de vroegmis en de hoofdmis een gezongen requiemmis, met diaken, subdiaken en twee zangers [canters] die in het koor stonden; na elke mis werden er voor de kerk aalmoezen uitgedeeld aan hooguit 13 personen; ze kregen elk een brood ter waarde van 1 gr; het jaargetijde en de aalmoezen zouden ingaan na de dood van Lauwereins de Maech of zijn echtgenote; tijdens hun leven moesten de diaken, subdiaken, kosters, parochiepriesters een mis van de Heilige Geest zingen, elk jaar op de donderdag voor Sint-Lauwereinsdag ⁽⁷⁸¹⁹⁾ * Lauwereins de Maech had een erfelijke rente van 24 lb par per jaar gekocht van raadsheer Willem de Wale, gevestigd op gronden in Geraardsbergen; hiermee werden de goddelijke diensten, de jaargetijden en de aalmoezen in de Sint-Janskerk te Gent, gesticht in het jaar 1460, onderhouden; akte hiervan werd opgesteld op 26/06/1460 ⁽⁷⁸¹⁹⁾ * een schenking van hem en zijn echtgenote aan de Sint-Baafsabdij ⁽⁷⁸¹⁹⁾ ⁽⁷⁸²⁰⁾

Begraafplaats

grafschrift uitgegeven door Foppens, volgens hem in de Sint-Baafskerk ⁽³⁴⁰³⁾
grafzerk van Lauwereins de Maecht en zijn echtgenote Louise van Hove in de kapel van Sint-Laurens in de Sint-Baafs te Gent; het opschrift vermeldt zijn functie als raadsheer en als ontvanger-generaal van Vlaanderen en Artois; hij is overleden op 06/03/1468 en zijn echtgenote op 31/12/1484. ⁽⁷⁸²²⁾; zijn dochter lag hier ook begraven : grafzerk van Clais Utenhove, zoon van Jacob, gestorven op 10/08/1466 en zijn echtgenote, Louise de Maecht, dochter van Lauwereins de Maech, gestorven op 7/8/1466, in de Sint-Laurenskapel in de Sint-Baafs te Gent ⁽⁷⁸²²⁾
grafsteen van Lauwereins de Maecht, overleden op 6/3/1468, samen met zijn echtgenote Louise van Hove, gestorven in 1465 in de Sint-Baafs te Gent; vermelding van zijn functie als raadsheer en als ontvanger; deze grafsteen was gelegen in de eerste kapel van de beuk naast de zuiddeur; in deze kapel lagen ook 2 dochters van Lauwereins begraven zijnde, Louise de Maecht, overleden op 7/6/1466, gehuwd met Clais Utenhove en Cornelie de Maecht, overleden op 19/06/1539 en gehuwd met Jan van Sicheers [UBG, Hs. G 12926, 37; nog een aantal andere hss. geven op detailpunten telkens afwijkende versies] ⁽⁷⁸¹⁹⁾

Referenties

(217) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4099, 113r
(353) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4115
(740) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1988, 40r
(742) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1988, 75v
(750) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1991, 35r
(759) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1991, 178r
(764) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1994, 77r
(770) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1998, 17v
(850) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2026, 27r
(891) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2048, 155v
(892) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2048, 159v
(1828) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4109, 82r
(1838) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4110, 80r
(1848) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4111, 91v
(1859) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4165, 35r
(2250) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2367
(2433) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2385
(2440) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2386
(2450) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2388
(2462) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2389
(2500) SIMONS (J.-L.),De functionarissen bij de Raad van Vlaanderen (1467-1476). Een onderzoek naar de sociale invloeden bij de samenstelling van de Raad, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Gent, 1992: , 82-85
(2501) VAN DEN BEMDEN (F.), Recherches généalogiques concernant la famille Maecht, de Maeght, anciennement de Maech, de Gand (1300-1896) en vingt cinq tableaux, suivis de l'indication des sources, Gent, 1897:
(2502) BOONE (M.), Maech (Lauwereins de), in: NBW, 13, 1990, kol. 515-519:
(2503) FRIS (V.), Un financier et mécène gantois du XVe siècle, Laurent de Maech, in: A nnales de l'Académie Royale de l'archéologie de Belgique, 7e r., dl. 1, 1923, pp. 307-342, en dl. 2 1924, pp. 221-271: , I, 308
(2504) DE POTTER (F.), Gent van den oudsten tijd tot heden, 8 dln., Gent, 1883-1901: , I, 52-53
(2505) BARTIER (J.), Légistes et gens de finances au XVe siècle: les conseillers des ducs de Bourgogne Philippe le Bon et Charles le Téméraire, Brussel, 2 dln., 1952-1955: , 84
(2688) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 18253
(2719) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 44558
(2999) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 42562, 79r
(3059) COCKSHAW (P.), Le personnel de la chancellerie de Bourgogne-Flandre sous les ducs de Bourgogne de la maison de Valois, 1384-1477, Kortrijk-Heule, 1982: , 217
(3403) FOPPENS (J.F.), Histoire du Conseil de Flandre, Brussel, 1869: , 113
(3404) FRIS (V.), Un financier et mécène gantois du XVe siècle, Laurent de Maech, in: A nnales de l'Académie Royale de l'archéologie de Belgique, 7e r., dl. 1, 1923, pp. 307-342, en dl. 2 1924, pp. 221-271:
(3497) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1982, 181v
(3896) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 289
(4294) DIEGERICK (I.L.A.), Inventaire analytique et chronologique des chartes et documents appartenant aux Archives de la Ville d'Ypres, 7 dln., Bruges, 1853-1868: , III, 139
(4571) VLEESCHOUWERS (C.), Het archief van de Abdij van Boudelo te Sinaai-Waas en te Gent, Brussel, 1983: , 607
(5618) BERLIERE (U.) e.a., Monasticon Belge (voortgezet door het Centre National de recherche d'histoire religieuse): , VII/4, 812-14
(5619) BERLIERE (U.) e.a., Monasticon Belge (voortgezet door het Centre National de recherche d'histoire religieuse): , VII/4, 811
(5620) WARICHEZ (J.), Etat bénéficial de la Flandre et du Tournaisis au temps de Philippe le Bon (1455), in: ASHEB, 1909-1912, passim: , I, 449
(5849) Rijksarchief Gent: , Fonds St.-Veerle, 157, 1r
(5885) CARLIER (M.), Onwettige kinderen in de Bourgondische Nederlanden. Determinanten van hun plaats binnen de familie en binnen de maatschappij, onuitgegeven doctoraatsverhandeling RUG, Gent, 1998: , bijlage 2
(6193) BARTIER (J.), Légistes et gens de finances au XVe siècle: les conseillers des ducs de Bourgogne Philippe le Bon et Charles le Téméraire, Brussel, 2 dln., 1952-1955: , 87, 219, 352
(6307) BONCQUET (P.), Heerlijkheid en leen in de Roede van de Dertien Parochies (kasselrij Kortrijk, XIIIde - XVde eeuw), onuitgegeven licentiaatsverhandeling KUL, Leuven, 1981: , 222
(6319) VERMEULEN (M.), Het grafelijk leenhof van Harelbeke. Feodaal en rechterlijk (1333-1514), onuitgegeven licentiaatsverhandeling KUL, Leuven, 1985: , 339
(6752) COPPENS (G.), Revolte en repressie in Vlaanderen in de XVe eeuw, onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1969: , 263
(6974) Gentse Universiteitsbibliotheek: , Hs. 2554
(6998) Electronische databank van SCHOUPS (I.) met de Gentse magistraatslijsten voor de Bourgondische periode:
(7346) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 1090, 55r
(7446) FRIS (V.) (ed.), Dagboek van Gent van 1447 tot 1470 met een vervolg van 1477 tot 1515, 2 dln., Gent, 1901-1904: , II, 194
(7653) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 17680
(7819) MOERMANS (K.), De culturele expressies van de raadsheren van de Raad van Vlaanderen (1419-1477), onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1999:
(7820) De Raadt, II, 400
(7821) VAN LOKEREN (A.), Histoire de l'abbaye de Saint-Bavon et de la crypte de Saint-Jean à Gand, Gent, 1855, dl. 2: , II, 119
(7822) VAN HOOREBEKE (A.L.), Recueil des épitaphes tant anciennes que modernes des églises, couvents, monastères, cloîtres, hôpitaux et cimitières de la ville de Gand, 6 dln., Gent, 1849: , I, 50, 51
(8063) DESMET (C.), Les emprunts de Philippe le Bon, d'après les comptes de la recette générale de l'Etat bourguignon, onuitgegeven verhandeling Rijsel, 1956: , passim
(8084) PETITJEAN (B.), Les conseillers de Philippe le Beau, onuitgegeven licentiaatsverhandeling UCL, Louvain-la-Neuve, 1991: , 194