Lodewic van Artrijke

Sociaal

⁽⁶⁴⁴²⁾ t.e.m. ⁽⁶⁴⁴⁷⁾ verwerkt in genealogie

Antecedenten en origine

hij stamde waarschijnlijk uit de Brugse hosteliersfamilie, maar het is onduidelijk uit welke tak
een Filips van Artrijke had Portugese kooplieden als gast v1455 ⁽⁷¹³⁶⁾
dit was een van de meest politiek dominerende Brugse waardenfamilies ⁽⁴⁵³⁹⁾; in de 14de eeuw hadden de van Artrijkes 7 leden met een totaal van 49 zetels in het stadsbestuur, wat hen tot de tweede meest invloedrijke politieke familie maakte ⁽⁷³⁶¹⁾
de Brugse van Artrijkes waren verwant met andere invloedrijke Brugse en Vlaamse families, zoals de geslachten Breidel, van Steeland, van de Woestijne, van Boonem, Bonin, Metteneye, Geerolf, van Maldegem, Utenhove, van Steeland, van den Berghe, de Witte ⁽⁶⁴⁴⁶⁾
Bernard van Artrike, rijke poorter uit Brugge, assisenpachter, raadslid van de stad 1332 ⁽⁷¹⁵⁴⁾
Jan van Artrijke, zoon van Bernard, schepen van Brugge 1359, 1360, 1362, 1364, 4/1376, 1382, raadslid 1362, 1380, tresorier 1363, 1365-1372, 1377, 1378, leenman van de Burg van Brugge ⁽⁷¹⁵⁴⁾
Jan van Aartrijke, erfelijk ontvanger van de spijker van Rupelmonde 1374-1390 ⁽⁷⁴⁵⁵⁾
Joris van Aartrijke, erfelijk ontvanger van de spijker van Rupelmonde 1394-1417 ⁽⁷⁴⁵⁵⁾, v1418 ⁽¹⁰⁶³⁾
Jan van Artrijke, heer van Tillegem, tresorier van Brugge v1377, stierf in 1394, gehuwd met Elisabeth van Steeland ⁽⁶⁴⁴⁶⁾
Simon van Artrike, wijnhandelaar, verkocht wijn aan de graaf v1350 ⁽⁴⁴⁴⁸⁾
Her Jacob van Aertrike, raadslid en hoofdman van Brugge en afgevaardigde op Ledenvergadering v1385 ⁽³⁸⁴³⁾
Her Philips van Aertrike, burgemeester, schepen, raadslid en hoofdman van Brugge en afgevaardigde op Ledenvergaderingen eind 14de eeuw - 1404 ⁽³⁸⁴³⁾ en ca. 1405-1415 ⁽⁴⁰⁰⁹⁾
Lodewic van Artrijke werd in 1402 door Brugge aangesteld als "upperhooftman" van 50 schutters die tegen piraten werden ingezet te Sluis ⁽⁴⁶⁴⁷⁾

Familie

Het blijft onduidelijk uit welke tak van deze familie hij juist afstamde: 2 waarschijnlijke mogelijkheden: * een Lodewic was de zoon van Simon en de broer van Filips, en de neef van schildknaap Jan van Maldegem v1396 ⁽¹²⁸⁵⁾ ⁽¹²⁸⁶⁾ [geen meestertitel] Simon van Artrijke vinder van de makelaars 1431 te Brugge, schepen 1433, 1436 ⁽⁴¹³³⁾; werd door de rebellen beboet omdat hij tijdens de opstand van 1436-1438 de stad was ontvlucht ⁽⁷⁹³⁴⁾, schepen van Brugge 1443, 1451, raadslid 1445, 1453, 1464 ⁽⁵³⁴²⁾ [zijn mogelijke vader?] * een mr. Lodewic was de zoon van Jan f. Filips v1435 ⁽⁶⁴⁰⁷⁾; Jan van Artrijke f. her Philips burgemeester van raden van Brugge 1425, 1432 ⁽⁴¹³³⁾

Huwelijk

Getrouwd met Marie Dymence, die hem overleefde ⁽¹⁷²⁰⁾

Nageslacht

Hij kocht een lijfrente die in augustus 1414 werd verkocht op vorstelijke rechten in Damme: 3 lb gr per jaar op de levens van jonkvrouwe Barble en jonkvrouwe Tanne, zijn dochters bij zijn vrouw jonkvrouwe Barble, dochter van Ernoul de Wilde ⁽¹⁶⁴⁾ [=?]

Netwerken

Familieleden van hem - Filips, Jan, Josse, ... - namen deel aan de tornooien van het Brugse gezelschap van de Witte Beer, waar we ook leden van de families Breydel, Geerolf, Adornes, Dop, van Themseke, Fave, Metteneye, Bonin, Zwyn, van Melanen, Honin, de Bul, Hoste, Dreelinck, van de Vageviere, van Messem, de Witte en van de Walle aantreffen: de absolute financieel-politieke elite van Brugge ⁽⁶⁴⁴⁶⁾

Overlijden

Gestorven op 19/4/1457 te Brugge ⁽¹⁷²⁰⁾

Contemporaine vermeldingen

Jan van Aertrike f. Lodewicx, kreeg in 1426 het officie van de "meedemate" te Brugge van het stadsbestuur in bezit, zoals ook zijn vader dat eerder had gekregen ⁽⁴⁵³⁹⁾
Jan van Artrijke, afgevaardigde van Brugge op een Ledenvergadering v1418 ⁽⁴⁰⁰⁸⁾
Jan van Artrijke f. Jacobs, hoofdman Sint-Janszestendeel te Brugge 1429, 1439, 1441 ⁽⁴¹³³⁾
Jan van Artrijke f. Lodewicx, deken van de meerseniershalle 1432, hoofdman Sint-Janszestendeel 1435 ⁽⁴¹³³⁾, werd door de rebellen beboet omdat hij tijdens de opstand van 1436-1438 de stad was ontvlucht; hij was naast meersenier ook makelaar ⁽⁷⁹³⁴⁾
Jan van Artrijke f. Jans, raadslid 1441 ⁽⁴¹³³⁾, 1447 ⁽⁵³⁴²⁾
Jacob van Aertrijke, deken van de vismarkt te Brugge 1422 ⁽⁴¹³³⁾
Loy d'Artrike filz Simon, voormalig bezitter van de heerlijkheid van Aartrijke in de stad Ieper, geheten l'Artrisque, daarna verworven door wijlen Jan van Maldegem v1418 ⁽¹⁰⁶⁴⁾, dit was reeds in 1396 ⁽¹²⁸⁶⁾
Filips van Artrijke, zoon van Filips en van Louisa Metteneye, had als voogden Wouter Utenhove en Jan Metteneye v1477 ⁽³⁸⁷⁶⁾
Amand van Artrijke [sic], raadslid van Brugge 1448 ⁽⁵³⁴²⁾
Filips van Artrijke, schepen van Brugge 1450, 1452, 1458, 1461, 1466 ⁽⁵³⁴²⁾, burgemeester van schepenen te Brugge 1469 ⁽⁴¹³⁵⁾
Arnoud van Artrijke, deken van de broodwegers te Brugge 1469 ⁽⁴¹³⁵⁾ [opvallend: op het einde van de eeuw vinden we geen Van Artrijkes meer terug in stedelijke functies]
Pieternelle van Aertrike [dochter van Jan en van Barbara Festijn; haar vader speelde een belangrijke rol in Brugse administratie en aan hof van FdG, overleden 1458, begraven in de Brugse Sint-Donaaskerk]: abdis van de Sint-Trudo-abdij te Odegem, 1456-1476; ze voerde materiële en spirituele hervormingen door die de abdij een nieuwe weg deden inslaan; haar drie zusters - Anna, Margaretha en Barbara - begunstigden de abdij; ook Elizabeth van Moerkerke begunstigde de abdij in 1463 en 1469 ⁽⁵⁷²²⁾

Carrière

Vinder van de makelaars te Brugge 1422, 1423 ⁽⁴¹³³⁾ [=? geen meestertitel, maar die komt in deze bron misschien niet altijd voor]

Hoofdcarrière

Raadsheer in de RVV, vermeld op 3/5/1447 ⁽³⁶¹⁰⁾, vermelding bij betaling vanaf kerst 1449 [maar rekeningen 1444-1449 niet bewaard], in 1450 354 dagen aanwezig in de dienst ⁽¹⁶⁴⁵⁾; in 1451 321 dagen aanwezig tot de afschaffing van de RVV te Dendermonde op 16/11/1451 ⁽¹⁶⁹⁰⁾; hij werd opnieuw benoemd 17/12/1451 ⁽⁴⁴²⁵⁾ tussen de nieuwe eedaflegging te Ieper op 18/11/1451 en kerst 1453 was hij 764 dagen aanwezig ⁽¹⁷⁰³⁾; in 1457 115 dagen aanwezig tot 14/4/1457 toen hij naar Brugge vertrok "pour avoir garison", waar hij stierf op 19/4/1457 [van de pest?] ⁽¹⁷²⁰⁾

Hij was aanwezig op de zittingen in 1445, eerst 9/3 ⁽²¹⁷⁸⁾, 1446 ⁽²¹⁹³⁾, 1447 ⁽²²⁰⁶⁾, 1449 ⁽²²¹⁴⁾, 1450 ⁽²²³⁵⁾, 1451 ⁽²²⁴¹⁾, 1452 ⁽²²⁵⁹⁾, 1453 ⁽²²⁶⁸⁾, 1454 ⁽²²⁸⁰⁾, 1455 ⁽²²⁹⁶⁾, 1456 ⁽²³¹³⁾, 1457 ⁽²³³⁰⁾

Bezit

Leenbezit: * op 5/5/1396 bevestigden de baljuw en de mannen van de burggraaf van Ieper dat ze Pierre Heins voor de hertog van Bourgondië beërfd hadden met het leen Aartrijke in de stad Ieper, gekocht door Jan van Maldegem, van Lodewijk van Artrijke, zoon van Simon, met instemming van zijn broer Filips ⁽¹²⁸⁵⁾; op 8/3/1396 erkende schildknaap Jan van Maldegem dat hij van de hertog het levenslange vruchtgebruik heeft gekregen van de heerlijkheid Maldegem, in ruil voor zijn belofte dat hij zijn neef Lodewijk van Artrijke zou engageren het leen Aartrijke over te laten aan de hertog ⁽¹²⁸⁶⁾ * hij had een eigen leenhof met baljuw te Steenland en Hertingen, blijkbaar ressorterend onder het hertogelijk leenhof van St.-Niklaas; als leenmannen had hij daar o.a. Marcus van Steelant en Christoffels Triest ⁽³⁸⁵⁷⁾ * over leen Aartrijke, privilegie van niet confiscatie 1407-1408 ⁽²⁷²⁴⁾

Leenbezit verwanten

het leen van Koudekerke, gehouden van de Burg van Brugge, achtereenvolgens in bezit van Jan van Artrijke, heer van Tillegem, zijn zoon Jan, diens zoon Jan en in 1435 Jacob van Artrijke, opgevolgd door diens broer Jan ⁽⁶²⁸³⁾
"Tenetur maistre Lodewych de Erterike filius Jehan" [=?], later bijgevoegde marginale nota in het leenregister van Waas van 1435, bij leenhouder Jan van Erdrike filius Phelips; die hield toen een leen van "een half neghendedeel tienden" in de parochie "Perbome" in Axel-ambacht, met 16 achterlenen, sommige binnen het leenhof van Waas, andere binnen dat van de Vier Ambachten
Filips van Artrijke hield in 1435 een leen in de parochie Peerbome, met name "een half neghenste deel thienden", met heel wat achterlenen ⁽⁶⁴⁰⁷⁾

Rentenbezit: * hij kocht een lijfrente die in augustus 1414 verkocht werd op vorstelijke rechten in Damme: 3 lb gr per jaar op de levens van jonkvrouwe Barble en jonkvrouwe Tanne, zijn dochters bij zijn vrouw jonkvrouwe Barble, dochter van Ernoul de Wilde ⁽¹⁶⁴⁾

Cultureel

Wapen : * familiewapen: "de sable à six cruches dor, posées en fasces 3, 2 et 1" ⁽⁷⁷⁴⁵⁾

Studies: * docteur en loys v1450 ⁽⁷⁸⁷⁾ * maistre v1447 ⁽³⁶¹⁰⁾

Stichtingen : * opdracht voor de stichting van een mis en/of jaargetijde van 12 lb par per jaar in de Sint-Janskerk voor OLV; deze stichting ging uit van de weduwe van Lodewijc van Aertrijcke, Kateline du Bois, die hertrouwd was met Jan van den Bussche, die hier als haar voogd optrad ⁽⁷⁷⁴⁵⁾

Referenties

(164) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4097, 102r
(787) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2004, 128v
(1063) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 6057
(1064) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 6490
(1285) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1599, 41v
(1286) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1599, 41
(1645) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4101, 81r
(1690) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4102, 70r
(1703) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4103, 126r
(1720) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4104, 80r
(2178) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2361
(2193) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2362
(2206) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2363
(2214) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2365
(2235) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2365
(2241) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2367
(2259) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2367
(2268) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2368
(2280) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2369
(2296) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2370
(2313) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2372
(2330) Rijksarchief Gent, fonds Raad van Vlaanderen, reeks "Akten en Sententiën": 2374
(2724) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1355-1356
(3610) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 21815, 3r
(3650) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 21814, 12v
(3718) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 21815, 4r
(3843) PREVENIER (W.) (ed.), Handelingen van de leden en van de Staten van Vlaanderen, 1384-1405 : excerpten uit de rekeningen der steden, kasselrijen en vorstelijke ambtenaren, Brussel, 1959: 4, 5, 136, 149, 175, 200 en passim
(3857) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 318
(3876) WARLOP (E.), Inventaris van het Fonds d'Ennetières, Brussel, 1981: , 354
(4008) ZOETE (A.) (ed.), Handelingen van de leden en van de staten van Vlaanderen (1405-1419) : excerpten uit de rekeningen der steden, kasselrijen en vorstelijke ambtenaren, dl. II: 10 maart 1413 - 5 september 1419, Brussel, 1982: , 1279
(4009) HLS3-4, 5, ... passim, 947
(4133) Stadsarchief Brugge: , Register Wetsvernieuwingen 1422-1443
(4135) Stadsarchief Brugge: , Register van Wetsvernieuwing 1468-1501
(4425) VANDENPEEREBOOM (A.), Le conseil de Flandre à Ypres précédé de: des Cours de Justice qui on t exercé jurisdiction souveraine sur la ville d'Ypres et la West-Flandre, Ieper, 1874: ,
(4448) DE LIMBURG-STIRUM (T.) (ed.), Cartulaire de Louis de Male, 1348-1356, 3 dln., Brugge, 1898-1901: , I, 285
(4539) GILLIODTS-VAN SEVEREN (L.), Inventaire des Archives de la Ville de Bruges: section première: inventaire des chartes. Première série: treizième au seizième siècle, 6 dln.+ tables, Brugge, 1871-1876: , passim
(4647) GILLIODTS-VAN SEVEREN (L.) (ed.), Cartulaire de l'ancienne estaple de Bruges. Recueil de documents concernant le commerce interieur et maritime, les relations internationales et l'histoire economique de cette ville, 4 dln., Brugge, 1904-1906: I, 420
(5342) Stadsarchief Brugge: , Magistraatslijst
(5722) BERLIERE (U.) e.a., Monasticon Belge (voortgezet door het Centre National de recherche d'histoire religieuse): , III/4, 1041
(6283) JANSSENS (L.), Feodaliteit in het Brugse Vrije. De ambachten Moerkerke, Oostkerke, Dudzele, Lissewege en de stad Damme (begin XIVde - begin XVde eeuw), onuitgegeven licentiaatsverhandeling KUL, Leuven, 1984: , 649
(6407) DE SCHOUTHEETE DE TERVARENT (A.), Livre des feudataires des comtes de Flandre au Pays de Waes aux XIVe, XVe et XVIe siècles (Publications extraordinaires du Cercle Archéologique du Pays de Waes, 9), Sint-Niklaas, 1872: , 39, 91-92
(6442) GOETHALS (F.V.), Miroir des notablités nobiliaires de Belgique, des Pays-Bas et du nord de la France, 2 dln., Brussel, 1857-1862: , I
(6443) GAILLIARD (J.), Bruges et le Franc, ou leur magistrature et leur noblesse avec des données historiques et généalogiques sur chaque famille, 6 dln., Brugge, 1857-1864: , III, 7-9, 12, 103, 237, 312, 367, 369
(6444) GAILLIARD (J.), Bruges et le Franc, ou leur magistrature et leur noblesse avec des données historiques et généalogiques sur chaque famille, 6 dln., Brugge, 1857-1864: , IV, 162, 165, 167, V, 67, 69, 276
(6445) GAILLIARD (J.), Bruges et le Franc, ou leur magistrature et leur noblesse avec des données historiques et généalogiques sur chaque famille, 6 dln., Brugge, 1857-1864: , VI, 326-329
(6446) GAILLIARD (J.), Bruges et le Franc, ou leur magistrature et leur noblesse avec des données historiques et généalogiques sur chaque famille, 6 dln., Brugge, 1857-1864: , II, 67, 115, 462
(6447) BERLIERE (U.) e.a., Monasticon Belge (voortgezet door het Centre National de recherche d'histoire religieuse): , III/4, 1041
(7136) GREVE (A.), Hansen, Hosteliers und Herbergen. Studien zum Aufenthalt hansischer Kaufleute in Brügge im 14. und 15. Jahrhundert, 2 dln., onuitgegeven doctoraatsverhandeling RUG, Gent, 1998: , W15
(7154) GALVIN (M.T.), The Poor Tables of Bruges, 1270-1477, unedited Ph. D. Columbia University, 1998: , 275
(7361) MERTENS (J.), De XIVe-eeuwse voornaamste Brugse schepenfamilies, in: Ons Heem, 14, 1960, pp. 233-236: , 233
(7455) SOENS (T.), Rentmeesters, tollenaars en de anderen. Een onderzoek naar de beheerders van het grafelijk domen in Vlaanderen (1372-1404), III, bijlagen, onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1999:
(7745) MOERMANS (K.), De culturele expressies van de raadsheren van de Raad van Vlaanderen (1419-1477), onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1999:
(7746) VAN DYCKE (F.), Recueil héraldique avec des notices généalogiques et historiques sur un grand nombre de familles nobles et patriciennes de la ville et du franconat de Bruges, Brugge, 1851: , 5-6
(7934) DUMOLYN (J.), De Brugse opstand van 1436-1438 (Standen en Landen, CI), Kortrijk-Heule, 1997: , 235, passim