Pierre le Carbonnier

Sociaal

Antecedenten en origine: * misschien een familie uit Bourgondië ⁽⁷⁶⁷¹⁾ [zeer weinig aanwijzingen gevonden in de Vlaamse bronnen; nochtans veronderstelde Leclercq dat hij een Vlaming was] ⁽⁷⁹⁴⁵⁾ * Pierre le Carbonnier, inwoner van Dijon, verkocht in 1433 een kandelaber en tapisserie aan de hertog ⁽⁵⁹⁸⁷⁾ [=?]

Overlijden

Gestorven kort voor 21/5/1470 ⁽¹²³⁷⁾; hij stierf kinderloos ⁽⁴⁷⁴⁶⁾

Contemporaine vermeldingen

Henry le Carbonnier, ontvanger van de "nouveaux acquetz" in Hesdin, Saint-Omer en het graafschap Saint-Pol v1418-20 ⁽³⁴⁾; gecommiteerd om de composities te ontvangen van de leen- en achterleenhouders van de hertog die hem niet in de oorlog hebben gediend v1422-1423 ⁽⁴⁵¹⁾; in 1423-1424 gecommiteerd om schulden terug te betalen die de hertog te Hesdin en omstreken had ⁽⁴⁶⁵⁾; in 1435 ontvanger van het domein te Amiens ⁽⁵⁷⁴⁾; in 1434 burgemeester van Hesdin ⁽⁴⁷⁰⁹⁾, in 1436 raadsheer van de hertog en ontvanger van het domein te Amiens ⁽⁵⁹¹⁾; idem 1437 ⁽⁶⁰⁷⁾; in 1440 ontvanger van het domein van Amiens ⁽⁶⁶³⁾; idem 1443 ⁽⁷²⁹⁾; Henry le Carbonnier, domaniaal ontvanger van de koning in het baljuwschap Amiens 1435-1442, ontvanger van de koning en van de hertog v1444; ontvanger van de "prevostez de Beauvoisiz, Foulloy [Fouilloy] et de Vimeu, deça la rivière de Somme" ⁽⁴⁴¹²⁾
maistre Jehan Carbonnier secretaris v1426 ⁽⁴⁹⁵⁾; in 1425 kreeg hij als secretaris van de hertog 200 schilden van 40 gr om hem te helpen te gaan studeren in Parijs ⁽³⁰⁹³⁾ ⁽⁶⁴⁸⁴⁾; in 1427 kreeg hij hier nog eens 40 fr voor, in afwachting van de diensten die hij de hertog bewijzen zal ⁽³⁰⁹⁴⁾; reeds in 1416 leerling in de kapel van Jan zonder Vrees, kanunnik Sint-Donaas 1417-1435, in 1424 verkreeg hij ook een prebende in het Sint-Hermeskapittel te Ronse en in 1431 bezat hij al beneficies in Chartres, Kamerijk en Lyon, in 1435 ook in Sinte-Waldetrudis te Bergen en Sinte Maria Magdalena in Atrecht; secretaris van FdG v1424; secretaris van de koning v1431; aan de universiteit van Parijs [sic], daarna kapelaan van FdG ⁽³⁰⁹⁵⁾; kapelaan van de hertog v1431 ⁽⁵¹⁷⁾; 1442 ⁽⁷⁰³⁾; in 1443 was hij al overleden ⁽²⁷⁴⁴⁾
Anyeux Carbonnier, "valet de chiens" aan het hof van FdG v1445, 1448 ⁽⁸⁰¹⁸⁾

Carrière

Klerk van de algemene ontvanger van financiën Jehan Abonnel dit le Gros onder zijn bijnaam Pierotin v1432 ⁽⁵⁴²⁾ Hij kreeg in dat jaar een gift van 25 lb par oud geld om hem te helpen een paard te kopen, zodat hij samen met Guy Guilbaut, de tresorier en gouverneur-generaal van financiën, geld kon gaan ophalen in Brabant, Vlaanderen, Henegouwen, Holland en Zeeland ⁽⁵⁵¹⁾; hij was nog steeds klerk van Abonnel in 1434 ⁽⁵⁶⁶⁾; in 1435 stond hij als klerk van Abonnel 269 dagen aan 12 s van 2 gr per dag in vorstelijke dienst om de rekeningen bij te houden en mensen uit te betalen, in het gevolg van de hertog in Bourgondië en de "pays pardeça" ⁽⁵⁷⁹⁾; in 1436 stond hij, nog steeds als klerk van Abonnel, 80 dagen in dienst van de hertog, waarbij hij ditmaal 20 s van 2 gr per dag werd betaald [terwijl het normale loon voor klerken 12 s leek te zijn], in gezelschap van de heren van Ternant en van l'Isle-Adam op veldtocht in Frankrijk "om Parijs te bevrijden", waar hij zich bezig hield met de uitbetaling van de wapenlieden en daarvan de rekeningen bij te houden ⁽⁵⁹⁶⁾ en nogmaals 78 dagen in hertogelijke dienst, waarbij hij o.a. in Amiens, Abbeville, Hesdin en Bethune artilleriestukken ging opvorderen om ze naar Saint-Omer te brengen, zodat ze later konden worden ingezet bij het beleg van Calais; hij ging ook naar zijn meester te Brussel om geld voor de betaling van het leger, en naar een Luccese koopman in Brugge om gouden, zilveren en zijden lakens te kopen voor de hertog ⁽⁵⁹⁸⁾; in 1437 nog steeds klerk van Abonnel ⁽⁶²⁵⁾; in 1439 ook en hij kreeg dan bovendien 120 lb van 40 gr voor zijn goede diensten ⁽⁶⁵⁹⁾

In 1438 was hij actief aan het hof van FdG, waarvoor hij 9 s per dag kreeg ⁽⁸⁰¹⁸⁾

Klerk van maistre Richart Juif, penningmeester, ergens tussen 1440 en 1445 ⁽¹²³⁴⁾ [na zijn dienst bij Abonnel en vóór hij tresorier van Boulenois werd] Raadsheer v1447 ⁽⁷⁶²⁾ Tresorier van Boulenois v1445 ⁽⁷³⁷⁾, 1447 ⁽⁷⁶²⁾, 1450 ⁽⁷⁶⁸⁾, 1451 ⁽⁷⁹⁵⁾, 1453 ⁽⁸⁰⁸⁾, 1454 ⁽⁸³⁰⁾, 1455 ⁽⁸⁴⁰⁾, 1459 ⁽⁸⁶²⁾; op 16/11/1461 was zijn opvolger Robert de la Bouvrie al in functie ⁽⁴⁷²³⁾

Hoofdcarrière

Gewoon rekenmeester te Rijsel vanaf 30/7/1461 op de vacante plaats van wijlen maistre Guilaume le Muet ⁽¹²³⁴⁾, 1462 ⁽¹⁸²⁰⁾; in de periode 1464-1465 gecumuleerd met het ambt van algemeen ontvanger van Bourgondië, waarbij hij voor de beide ambten werd betaald ⁽¹⁸⁴²⁾; laatste vermelding in rekening 1468 ⁽¹⁸⁵²⁾

Raadsheer en gecommiteerd voor de algemene ontvangerij van Bourgondië v1465-66 ⁽⁹⁰⁷⁾ Algemene ontvanger van Bourgondië v1466 ⁽¹²³⁶⁾, 1/10/1464-30/9/1466; hij cumuleerde de inkomsten met die van een rekenmeester te Rijsel ⁽¹⁸⁴²⁾; hij werd hier tijdelijk benoemd omdat zijn voorganger Hugues de Faletans een slecht beheerder was geweest en de hertog waarschijnlijk iemand wilde benoemen van buiten het hertogdom, zodat er geen solidariteit zou zijn met de rekenmeesters van Dijon [zo was hij volgens Bartier een van de uiterst zeldzame noorderlingen die in de Bourgondische administratie hadden gewerkt]; ook in 1468 was hij een van de commissarissen die het financieel beheer van het domein in Bourgondië moesten hervormen, ook om aan lokale invloeden te ontsnappen, wat ook nodig bleek toen deze commissarissen daar op verzet stootten, o.a. van de kant van de ambtenarenfamilie Gros en op obstructie of op zijn minst weinig enthousiasme vanwege de RK van Dijon ⁽⁶¹⁸⁶⁾

Giften

in de eerste maanden van 1465 was hij vooral actief in Bourgondië, maar kreeg toch zijn "robes" ⁽¹⁸⁴²⁾

Bezit

Krediet: * in 1449 kregen Pierre le Carbonnier "en anderen" een lening van 270 lb van 40 gr terugbetaald van de vorst ⁽⁸⁰⁶⁴⁾ * in 1453 kreeg hij een vorstelijke lening terugbetaald van 276 lb van 40 gr ⁽⁸⁰⁶⁴⁾

Referenties

(34) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4091, 85v
(323) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4110, 125v
(451) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1927, 34r
(465) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1929, 20v
(495) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1935, 95r
(517) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1942, 36r
(542) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1945, 233r
(551) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1948, 220
(566) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1951, 42v
(574) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1954, 20v
(579) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1954, 49r
(591) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1957, 53r
(596) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1957, 133r
(598) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1957, 210v
(607) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1961, 36r
(625) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1961, 31v
(659) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1966, 130r
(663) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1969, 37v
(703) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1975, 44v
(729) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1982, 15r
(737) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1988, 16r
(762) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1994, 41r
(768) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2004, 74v
(795) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2008, 33r
(808) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2012 (ongefol)
(830) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2017, 18r
(840) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2020, 96r
(862) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2034, 16r
(907) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2058, 1r
(1234) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1608, 37
(1236) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2058, 1
(1237) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1609, 50
(1820) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4107, 71v
(1842) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4110, 81r
(1852) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4112, 34r
(2744) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 17663
(3093) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1931, 119r
(3094) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1935, 99
(3095) DE KEYSER (R.), Het St. Donaaskapittel te Brugge (1350-1450). Bijdrage tot de studie van de hogere geestelijkheid tijdens de latere middeleeuwen, onuitgegeven doctoraatsverhandeling KUL, Leuven, 1972: , XIV 7
(4412) DUPONT-FERRIER (G.), Gallia regia ou état des officiers royaux des bailliages et des sénéchaussées de 1328 à 1515, 2 dln., Parijs, 1942-1966: , I, 99
(4709) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 32, 60v
(4723) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 32, 69r
(4746) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 32, 188r
(5987) DE GRUBEN (F.), Les chapitres de la Toison d'Or à l'époque bourguignonne (1430-1477), Leuven, 1997: , 75
(6186) BARTIER (J.), Légistes et gens de finances au XVe siècle: les conseillers des ducs de Bourgogne Philippe le Bon et Charles le Téméraire, Brussel, 2 dln., 1952-1955: , 46, 64, 170, 174
(6484) COCKSHAW (P.), Le personnel de la chancellerie de Bourgogne-Flandre sous les ducs de Bourgogne de la maison de Valois, 1384-1477, Kortrijk-Heule, 1982: , 139
(7671) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 17699
(7945) LECLERCQ (F.), Etude du personnel de la chambre des comptes de Lille sous les ducs de Bourgogne, onuitgegeven doctoraatsverhandeling Ecole des Chartes, Parijs, 1958: , 42
(8018) BRAND (H.), KRUSE (H.) e.a. , o.l.v. PARAVICINI (W.), Databank van de Bourgondische hovelingen, Deutsches Historisches Institut te Parijs:
(8064) DESMET (C.), Les emprunts de Philippe le Bon, d'après les comptes de la recette générale de l'Etat bourguignon, onuitgegeven verhandeling Rijsel, 1956: , 105