Roland du Bois

Sociaal

Antecedenten en origine: Frans- of Vlaams-Vlaanderen? * het leen Le Bois, te Bondues, gehouden van de Zale van Rijsel, beschreven in ⁽⁶⁸³⁵⁾ * het leen Le Bois te Seclin, met middele justitie, gehouden van de Zaal van Rijsel, bestaande uit 5 bunders 2 honderd cijnsgronden op de weg van Aigneauville en in de vallei van Capelaing, en renten op 7 bunder cijnsgronden ⁽⁶⁸⁷⁸⁾ * er was een adellijke Bourgondische familie du Bois, waarvan waarschijnlijk vele leden van het hof die deze naam dragen, deel uitmaakten ⁽⁶²²⁰⁾ * de heerlijkheid du Bois te Phalempin, met de hoeve genaamd La Mottelette, gehouden van de burggraaf van Rijsel, kwam eind 13de eeuw in handen van de familie de Fiennes * volgens Butkens [Trophées de Brabant, Suppl., I, 355] stamde deze familie af van de Artesische heren van Fiennes, die in het gevolg van hertog Antoon naar Brabant zijn gekomen, waaronder Jehan du Bois, heer van Bois en van Annequin [Pas-de-Calais, arrondissement Béthune], kamerling van de hertog van Brabant 1407-1414 ⁽⁶⁸⁷⁷⁾ * het kan hier om een aantal verschillende [vaak adellijke] families gaan die onder deze naam bekend zijn: een tak van de familie de Fiennes uit Frans-Vlaanderen, of een Bourgondische familie du Bois; mogelijk nog andere; er was zelfs een Gentse familie van den Houte: uitgebreid onderzoek noodzakelijk in de archieven van deze streek

Familie: onduidelijk van welke tak of familie Roland precies afstamde

Huwelijk

Maistre Roland du Bos gehuwd met Ysabel Vrete ⁽⁶⁹²³⁾

Nageslacht

Zeker een dochter Quentine, die huwde met Hue de Carnin, schildknaap ⁽⁶⁹²³⁾

Contemporaine vermeldingen

vele du Bois actief aan het hof van de opeenvolgende hertogen van Bourgondië, hertoginnen en graven van Charolais ⁽⁸⁰⁰⁹⁾
Jehan du Bois, "chevaucheur", vermeld in de rekeningen van de RVV, ca. 1420-25 ⁽³⁶³²⁾; in 1425-26 wordt melding gemaakt van zijn dood ⁽³⁶⁴⁶⁾
Jehan du Bois, substituut van procureur-generaal Jacob van der Tannerijen, commissie 11/2/1396 ⁽⁷⁹¹⁴⁾
Jacques du Bois, afkomstig van nabij Chalon pannetier van de hertogin 1430-1455 ⁽⁶²²⁰⁾
Guerquin du Bois, "chevaucheur chevauchant" van de hertogin v1430; "portier de fourrière" van de hertogin v1447-1453 ⁽⁶²²⁰⁾
Guillaume du Bois, "escuier pannetier" v1411, hofmeester van de graaf van Charolais v1418 ⁽¹¹⁰⁹⁾, schildknaap, hofmeester van de hertog en krikhouder van Veurne v1422 ⁽⁶⁴⁾; eerste hofmeester van de hertog v1439 ⁽⁶²²⁰⁾ Huguenin [Hugues] du Bois, heer van Ausserain "escuier d'escuirie" v1419 ⁽¹¹¹⁰⁾; hij was dat al onder Jan zonder Vrees ⁽¹¹¹¹⁾; "gruier" van de hertog in de baljuwschappen Chalon, Ostun en Charolais v1418 ⁽¹¹¹²⁾; baljuw van Charolais v1420 ⁽¹¹¹³⁾, voorsnijder van Jan zonder Vrees, raadsheer en kamerling van Filips de Goede ⁽³⁷³⁵⁾ Guillaume du Bois, v1414 schildknaap en pannetier, kreeg het krikhouderschap van Veurne als gift van de hertog ⁽³²⁷⁶⁾, raadsheer en hofmeester v1423 ⁽³²⁷⁷⁾
Jaques Dubois, "escuier eschancon" v1417 ⁽¹¹¹⁴⁾
Jehan du Bois, de Tournay, getrouwd met jokvrouwe Anne de Clermez, v1417 ⁽¹¹¹⁵⁾
Jehan du Bois, "garde de la monnoye" van Cuisery [nabij Mâcon] v1418 ⁽¹¹¹⁶⁾
Jehan du Bois, schildknaap en "homme d'armes" v1419 ⁽¹¹¹⁷⁾
maistre Jehan du Bois, kamerknecht en chirurgijn van de hertog v1419 ⁽¹¹¹⁸⁾
maistre Phelix Dubois, raadsheer van de hertog v1418 ⁽¹¹¹⁹⁾
Pierre du Bois, "escuier trenchant", kreeg een gift van 32 lb van 40 gr van de hertog om zich te kleden voor de reis naar Luik v1467 ⁽⁹³⁴⁾
Anthoine du Bois, "escuier trenchant", kreeg 40 lb voor idem v1467 ⁽⁹³⁴⁾
Claude [? Glaude?] du Bois, "escuier trenchant", kreeg 32 lb voor idem v1467 ⁽⁹³⁵⁾
Rasset du Bois, eertijds valkenier van de hertog, kreeg een gift van 20 lb van 40 gr voor idem v1467 ⁽⁹³⁸⁾
Hausquin du Bois, wapendeurwaarder van de hertog v1468 ⁽⁹⁵²⁾
messire Philippe du Bois, ridder en kamerling v1421-22 ⁽⁶⁸⁸²⁾
wijlen maistre Jehan du Bois, voormalig chirurgijn van de hertog v1425-26 ⁽⁶⁸⁸³⁾
Gilles du Bois, ontvanger van Houthulst v1464 ⁽⁶⁸⁸⁴⁾; in 1468 is maistre Gilles du Bois algemeen ontvanger van Vlaanderen in het Iepers kwartier ⁽⁶⁸⁸⁵⁾
Guillaume du Bois, schildknaap en eerste hofmeester van de hertog v1448 ⁽⁶⁸⁸⁶⁾, v1441, 1456 ⁽⁶⁸⁸⁷⁾
maistre Guillaume du Bois, chirurgijn van de hertog v1463-64 ⁽⁶⁸⁸⁸⁾
Antoine du Bois, "escuier tranchant" v1426 ⁽⁶⁸⁸⁷⁾
Robert du Bois, edelman, hield in 1475 4 lenen in de kasselrij van Rijsel, met een totale jaaropbrengst van 199 lb par ⁽⁶⁸⁸⁹⁾
Jan du Bois f. Jan uit Abbeville werd in 1462 Brugs poorter ⁽⁶⁸⁹⁰⁾
Jehan du Bos, heer van Tencques, Berles en Béthencourt, ridder, raadsheer en kamerling van de koning, baljuw en kapitein van Saint-Omer en van het kasteel van Saint-Omer, benoemd door Philippe de Crèvecoeur 29/5/1487-23/2/1488 ⁽⁶⁸⁹¹⁾
Katherine Dubois, abdis van de abdij van Groeninge v1402 ⁽⁶⁸⁹²⁾
aan edelvrouwe Danekin [weduwe van ridder Johannes de Bosco; bisdom Atrecht] werd toegestaan een draagbaar altaar te hebben v1380 ⁽⁶⁸⁹⁸⁾
Raso de Bosco, deken van het OLV-kapittel van Kortrijk 1383-84, opgevolgd door Wouter Colin ⁽⁶⁹⁰²⁾, clericus in het bisdom Kamerijk, heeft in Parijs de titel van magister artium behaald; student in 1362 te Orléans, licentiaat in de rechten in 1364; in 1362 verzocht de universiteit van Orléans om een expectatieve prebende in het Sint-Donaaskapittel te Brugge voor Raso; in 1364 hield hij daar de 14de prebende, gaf die op in 1383 [wellicht wegens zijn benoeming als deken in kapelaan van Kortrijk]; ondertussen bezat hij ook een kapelanij in OLV-kerk te Antwerpen v1362, kanunnik met prebende in de Sint-Gorikskapittelkerk te Haaltert, proost van het Sint-Veerlekapittel te Gent ⁽⁶⁹⁰³⁾
Jean du Bois, abt van Saint-Martin te Doornik, 1510 - vermoedelijk 1516 ⁽⁶⁹⁰⁴⁾
Catherine du Bois kreeg op 23/1/1459 de pauselijke bevestiging van haar stichting van een begijnhof buiten Brussel voor 13 arme meisjes ⁽⁶⁹⁰⁵⁾
Jean du Bois deed in 1458 afstand van de kapelanijen van Sint-Kruis en Sinte-Margareta in de parochiekerk van 's Gravenbrakel en van die van St.-Andries in de OLV-kerk van Antoing, aan Jacques le Long ⁽⁶⁹⁰⁶⁾
Jean du Bois verwierf op 9/1/1459 een kanunnikaat met prebende in het kapittel van Saint-Géry te Kamerijk, vacant door de dood van Baude Simon, hem betwist door Jacques le Long ⁽⁶⁹⁰⁷⁾
Jean du Bois, meester in de artes, verwierf op 3/7/1459 de kerk van Asse in het bisdom Kamerijk ⁽⁶⁹⁰⁸⁾
Jean du Bois, kanunnik van het kapittel van Kamerijk en oficiaal van het bisdom Kamerijk v1460, gestorven voor 13/4/1462 ⁽⁶⁹⁰⁹⁾
Jean du Bois [zeker een andere want bovenstaande is dan al dood], maistre es arts, clericus van het bisdom Kamerijk, secretaris van de koning van Frankrijk, familier van Jean Jouffroy, kreeg op 1/5/1462 de expectatieve van één of twee beneficies ter collatie van de biscchop en het kapittel van Parijs en de abdij van Saint-Victor de Cerisy, in het bisdom Bayeux ⁽⁶⁹¹⁰⁾
Lievin du Bois, meester in de artes, verkreeg op 1/5/1462 een kanunnikaat in het Sint-Donaaskapittel van Brugge, met expectatieve van een prebende ⁽⁶⁹¹¹⁾
Rasse du Bois, duidelijk familie van Jean du Bois, verkreeg in 1459 een kanunnikaat in het kapittel van Kamerijk ⁽⁶⁹¹²⁾
Jean du Bos, clericus van het bisdom Kamerijk, [die de uitgever in een voetnoot, maar zonder motivering, identificeert met de raadsheer en rekwestmeester van de hertog, hoewel hij geen meestertitel droeg], kreeg op 30/5/1460 de pauselijke toestemming voor een draagbaar altaar en de toestemming de mis te vieren op ongeoorloofde plaatsen en tijden ⁽⁶⁹¹³⁾
heel wat personen onder de naam Johannes de Bosco vroegen en verwierven beneficia eind 14de eeuw ⁽⁶⁹¹⁵⁾ ⁽⁶⁹¹⁶⁾ ⁽⁶⁹¹⁸⁾ ⁽⁶⁹¹⁹⁾ ⁽⁶⁹²⁰⁾

Carrière

Gecommitteerd voor de ontvangst van achterstallige schulden aan de graaf van Vlaanderen in Vlaanderen en in Mechelen 1409-1413 ⁽²⁷²⁰⁾ Klerk van Jan Utenhove, algemeen ontvanger van Vlaanderen en Artesië, geen meestertitel, v1414 ⁽³²⁶⁸⁾; v1416 ⁽⁷⁶⁰⁷⁾; maistre Roland du Bois, secretaris, kreeg in 1411 een gift van 100 fr voor zijn goede diensten in de "poursuite des finances"; terzelfdertijd droeg hij volgens Cockshaw de titel van secretaris en van klerk [als het tenminste over dezelfde ging] ⁽³²⁶⁹⁾; secretaris v1417 ⁽¹¹²³⁾, 1421 ⁽¹¹²⁷⁾ Op 30/7/1416 werd hij, na een lange periode als klerk onder de algemene ontvangers van financiën Francois le Cuppre [al vóór 1403], Jehan le Chien, Andrieu de Douay en Jehan Utenhove, waar hij zich zowel op vlak van rekeningen als van justitie zeer bekwaam en betrouwbaar had getoond en om zijn goede kennis van het domein en de heerlijkheid van Vlaanderen, aangesteld als controleur van de rekeningen van de officieren van Vlaanderen en de stad en heerlijkheid Mechelen, dit tegen een jaarwedde van 200 goudfrank koninklijk geld per jaar ⁽¹¹²³⁾ Controleur van de officieren van Vlaanderen v1417 ⁽¹¹²¹⁾ - 1421 ⁽¹¹²⁷⁾ Secretaris en controleur v1418 ⁽⁷⁶¹⁰⁾, 1420 ⁽⁷⁶³⁰⁾

Hoofdcarrière

Rekenmeester in de RK van Rijsel, commissie 27/2/1421, eedaflegging 11/3/1421, als uittredend controleur van officieren; in zijn commissiebrief werd hij niet als "meester" betiteld, bij zijn eedaflegging al wel ⁽³²⁷¹⁾; hij nam de vacante plaats in van wijlen David Bousse, aan de jaarwedde van 200 lb par ⁽¹³¹²⁾ v1422-23 ⁽⁴⁵⁵⁾ Kort vóór 15/10/1428 werd hij afgezet als rekenmeester en vervangen door Lotard Fremault de jonge ⁽¹³¹³⁾; een onderzoek was al gevoerd in 1426 en 1427 door o.a. Jehan Bonnost, die had vastgesteld dat hij valse verbeteringen aanbracht op rekeningen ⁽⁴⁶⁷⁵⁾; na zijn afzetting probeerde de hertog hem opnieuw te benoemen, ditmaal in de RK van Brussel, wat daar echter op heftig protest van het korps stuitte; de hertog zond hen een brief om hen hiermee te feliciteren en te verklaren dat deze benoeming "par inadvertance" was gebeurd ⁽⁴⁶⁷⁵⁾ In 1432/1433 spande hij bij de RVV een proces aan tegen zijn ex-collega's bij de RK, waarop de hertog bepaalde dat het personeel van de RK voortaan direct onder de kanselier zou vallen ⁽⁴⁶⁷⁵⁾ In 1437 vermeld als raadsheer en voordien rekenmeester; hij moest 500 lb gr terugbetalen die hij teveel gekregen heeft aan weddes ⁽⁶¹⁴⁾

Taken en dienstreizen

in opvolging van David Bousse hield hij het officie van "ferir le cop" van het graan, boter en kaas en andere renten verschuldigd aan de spijkers en lardaria van de redeninge van Vlaanderen ⁽¹⁷⁴⁷⁾ ⁽⁷⁶³⁰⁾
voogd, visitator en administrator van het begijnhof van Rijsel vanaf 4/8/1423 tot 25/3/1430, ter vervanging van wijlen Dreue Suquet; wordt vervangen door Tristran le Stier ⁽¹³¹⁴⁾
gecommiteerd om de penningen te ontvangen van de verkoop van de houtkap uit het het bos van Nieppe v1417 ⁽¹¹²²⁾

Giften

in 1416 kreeg hij als gift van de hertog twee van de beste bedden die zich bevonden in het kasteel van La Motte in het bos van Nieppe ⁽¹³¹¹⁾
in 1423 kreeg hij 500 fr van 33 gr gift van de hertog voor zijn goede diensten bij de aankoop van het graafschap Namen in 1420; hij was verantwoordelijk voor de renteverkoop op sommige Vlaamse steden en voor de betaling aan de graaf van Namen, en kweet zich daarbij zeer nauwgezet van zijn taken ⁽⁴⁵⁸⁾
in 1423 kreeg hij een gift voor zijn "robes" 50 fr ⁽¹⁷⁵⁶⁾
in 1423-24 kreeg hij een gift van 100 fr van 33 gr voor zijn goede diensten ⁽⁴⁶⁸⁾

Bezit

Rentenbezit: * hij had in 1413 lijfrenten gekocht op het domein te Kortrijk, op de levens van Loyset en Hannequin Gory ⁽¹¹²⁴⁾

Krediet: * op 3/2/1417 werden hem 110 schilden terugbetaald van een lening die hij aan de hertoghad toegekend ⁽¹¹²⁵⁾ * in 1426 leende hij de vorst 100 lb par ⁽⁸⁰⁶⁰⁾

Cultureel

Studies: * maistre v24/6/1418 ⁽¹¹²⁶⁾ nog niet in 1417 ⁽¹¹²³⁾ [maar in elk geval wel vóór hij rekenmeester was]

Referenties

(41) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4091, 182r
(64) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4092, 24v
(455) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1927, 66v
(458) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1927, 97r
(468) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1929, 86v
(614) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1961, 54v
(934) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2064, 343v
(935) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2064, 346v
(938) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2064, 311r
(952) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2068, 292v
(1109) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 97, 98
(1110) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 102
(1111) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 407
(1112) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 1995
(1113) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 4513
(1114) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 1601
(1115) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 7372
(1116) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 2814
(1117) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 4152, 4369
(1118) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 1190
(1119) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 364
(1120) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 1193
(1121) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 6998
(1122) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 7172
(1123) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 7245
(1124) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 7328
(1125) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 7688
(1126) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 8872
(1127) MOLLAT (M.) - FAVREAU (R.), Comptes Généraux de l'Etat Bourguignon entre 1416 et 1420, I (Recueil des historiens de la France publié par l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. Documents financiers, dl. 5), Parijs, 1965: 9754
(1311) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1602, 62v
(1312) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1602, 105v - 1604, 15
(1313) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1603, 146
(1314) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1602, 212
(1747) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1603, 147
(1756) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4093, 103v
(2720) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 47048
(3268) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1903, 112v
(3269) COCKSHAW (P.), Le personnel de la chancellerie de Bourgogne-Flandre sous les ducs de Bourgogne de la maison de Valois, 1384-1477, Kortrijk-Heule, 1982: , 220
(3270) Archives Départementales du Côte d'Or (Dijon): , B1570, 160
(3271) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1602, 62r/v
(3276) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1601, 32
(3277) Beaune & D'Arbaumont, 178
(3632) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 21797-21801
(3646) Algemeen Rijksarchief Brussel, fonds Rekenkamers: 21801, 20v
(3735) DE BORCHGRAVE (C.), Diplomaten en diplomatie onder hertog Jan zonder Vrees, onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1992, band 2: bijlagen: , C1.5, C4.2
(3756) DE BORCHGRAVE (C.), Diplomaten en diplomatie onder hertog Jan zonder Vrees, onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1992, band 2: bijlagen: , G1.2
(4453) DE LIMBURG-STIRUM (T.) (ed.), Cartulaire de Louis de Male, 1348-1356, 3 dln., Brugge, 1898-1901: , 191, 244
(4675) BARTIER (J.), Légistes et gens de finances au XVe siècle: les conseillers des ducs de Bourgogne Philippe le Bon et Charles le Téméraire, Brussel, 2 dln., 1952-1955: , 163-164, 173, 181, 432-440
(6220) SOMME (M.), Isabelle de Portugal, duchesse de Bourgogne. Une femme au pouvoir au XVe siècle, Rijsel, 1998: , 253, 255, 301, 350, 490, 498
(6835) LEURIDAN (F.) Statistique féodale du département du Nord, la châtellenie de Lille, Rijsel, 1886-1901, 6 vol. (dl. 1, Introduction, dl. 2, Carembaut, dl. 3, Ferrain , dl. 4, Mélantois, dl. 5, Pévèle, dl. 6, Weppes: , F, 18, 323
(6877) Uyttebrouck (1974), 665
(6878) LEURIDAN (F.) Statistique féodale du département du Nord, la châtellenie de Lille, Rijsel, 1886-1901, 6 vol. (dl. 1, Introduction, dl. 2, Carembaut, dl. 3, Ferrain , dl. 4, Mélantois, dl. 5, Pévèle, dl. 6, Weppes: , M, 84, 165, 194
(6881) DUPONT-FERRIER (G.), Gallia regia ou état des officiers royaux des bailliages et des sénéchaussées de 1328 à 1515, 2 dln., Parijs, 1942-1966: , I, 58; VI, 49
(6882) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 1925, 45r
(6883) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4095, 142r
(6884) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 4109,68r
(6885) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2067, 19v
(6886) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2000, 120v
(6887) DE SCHOUTHEETE DE TERVARENT (A.), Les anciennes magistratures du pays de Waes et leurs titulaires, in: Annales du Cercle archéologique du pays de Waes, 3, 1866-1867, pp. 25-292: , 119
(6888) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 2051, 202r
(6889) COOLS (C.H.), Met raad en daad? Een doorkijk op een landelijke elite. Aristocratie in de Rijselse Kasselrij naar het einde van de vijftiende eeuw toe, ontuigegeven licentiaatsverhandeling RUG, Gent, 1992: , 137-139
(6890) PARMENTIER (R.A.), Indices op de Brugsche Poortersboeken, 2 dln., Brugge, 1938: , II, 524
(6891) PAGART D'HERMANSART (M.), Histoire du bailliage de Saint-Omer, 1193-1790, in: Mémoires de la Société des Antiquaires de la Morinie, 24-25, 1898: , 267
(6892) Vandeputte (1872), 81
(6893) BRIEGLEB (P.) & LARET-KAYSER (A.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme, VI. Suppliques de Benoît XIII (1394-1422) (Analecta Vaticano-Belgica, 26-27), 2 dln. Brussel-Rome, 1973 : , 67
(6894) BRIEGLEB (P.) & LARET-KAYSER (A.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme, VI. Suppliques de Benoît XIII (1394-1422) (Analecta Vaticano-Belgica, 26-27), 2 dln. Brussel-Rome, 1973 : , 681
(6895) NELIS (H.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme. Tome III. Suppliques et lettres de Clément VII (1379-1394), Rome, 1934: , 43
(6896) NELIS (H.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme. Tome III. Suppliques et lettres de Clément VII (1379-1394), Rome, 1934: , 171
(6897) NELIS (H.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme. Tome III. Suppliques et lettres de Clément VII (1379-1394), Rome, 1934: , 237
(6898) NELIS (H.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme. Tome III. Suppliques et lettres de Clément VII (1379-1394), Rome, 1934: , 403
(6899) NELIS (H.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme. Tome III. Suppliques et lettres de Clément VII (1379-1394), Rome, 1934: , 379
(6900) PAYE-BOURGEOIS (J.) (ed.), Lettres de Benoît XIII (1394-1422),I (1394-1395) Brussel, 1983: , 41
(6901) PAYE-BOURGEOIS (J.) (ed.), Lettres de Benoît XIII (1394-1422),I (1394-1395) Brussel, 1983: , 187
(6902) DE CUYPER (J.), De krisis in het kapittel van Kortrijk, in: De Leiegouw, 2, 1960, pp. 5-197: , 29-30
(6903) d'Herbomez (1898), II, 592
(6904) Dubtulle (1905b), 168
(6905) DUBRULLE (H.) (ed.), Bullaire de la province de Reims sous le pontificat de Pie II, Lille, 1905: , 183
(6906) DUBRULLE (H.) (ed.), Bullaire de la province de Reims sous le pontificat de Pie II, Lille, 1905: , 50
(6907) DUBRULLE (H.) (ed.), Bullaire de la province de Reims sous le pontificat de Pie II, Lille, 1905: , 46, 49
(6908) DUBRULLE (H.) (ed.), Bullaire de la province de Reims sous le pontificat de Pie II, Lille, 1905: , 44, 48
(6909) DUBRULLE (H.) (ed.), Bullaire de la province de Reims sous le pontificat de Pie II, Lille, 1905: , 63, 89
(6910) DUBRULLE (H.) (ed.), Bullaire de la province de Reims sous le pontificat de Pie II, Lille, 1905: , 78, 106
(6911) DUBRULLE (H.) (ed.), Bullaire de la province de Reims sous le pontificat de Pie II, Lille, 1905: , 121
(6912) DUBRULLE (H.) (ed.), Bullaire de la province de Reims sous le pontificat de Pie II, Lille, 1905: , 126
(6913) DUBRULLE (H.) (ed.), Bullaire de la province de Reims sous le pontificat de Pie II, Lille, 1905: , 63, 98
(6914) DUBRULLE (H.) (ed.), Bullaire de la province de Reims sous le pontificat de Pie II, Lille, 1905: , 83
(6915) BRIEGLEB (P.) & LARET-KAYSER (A.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme, VI. Suppliques de Benoît XIII (1394-1422) (Analecta Vaticano-Belgica, 26-27), 2 dln. Brussel-Rome, 1973 : , 80
(6916) BRIEGLEB (P.) & LARET-KAYSER (A.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme, VI. Suppliques de Benoît XIII (1394-1422) (Analecta Vaticano-Belgica, 26-27), 2 dln. Brussel-Rome, 1973 : , 607
(6917) NELIS (H.) (ed.), Documents relatifs au grand schisme. Tome III. Suppliques et lettres de Clément VII (1379-1394), Rome, 1934: , 297
(6918) TITS-DIEUAIDE (M.J.) (ed.), Lettres de Benoît XIII, dl. II: 1395-1422 (Analecta Vaticano-Belgica. Documents relatifs aux anciens diocèses de Cambrai, Liège, Thérouanne et Tournai), Brussel-Rome, 1960: , 36
(6919) TITS-DIEUAIDE (M.J.) (ed.), Lettres de Benoît XIII, dl. II: 1395-1422 (Analecta Vaticano-Belgica. Documents relatifs aux anciens diocèses de Cambrai, Liège, Thérouanne et Tournai), Brussel-Rome, 1960: , 353
(6920) PAYE-BOURGEOIS (J.) (ed.), Lettres de Benoît XIII (1394-1422),I (1394-1395) Brussel, 1983: , 298
(6921) DE LIMBURG-STIRUM (Th.) (ed.), Chanoine de Joigny. Manuscrit relatif aux seigneuries de Flandre, in: HOGKO, 7, 1926, pp. 305-384; 8, 1927, pp. 31-96, 165-180, 245-264, 265-30: , III, 170, V, 277, 312, 322, 348
(6922) GAILLIARD (J.), Bruges et le Franc, ou leur magistrature et leur noblesse avec des données historiques et généalogiques sur chaque famille, 6 dln., Brugge, 1857-1864: , III, 169, 196
(6923) HAUTCOEUR (E. ) (ed.), Cartulaire de l'Eglise Collégiale de Saint-Pierre de Lille, Rijsel, 2 dln., 1894: , 999, .. 1007
(6928) FREMAUX (H.), Histoire généalogique de la famille Ruffault 1313-1626, Douai, 1887: , 59
(7607) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 17621
(7610) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 17624
(7630) Archives Départementales du Nord (Lille), Série B (Chambre des Comptes): 17645
(7914) VERHAEST (H.), De vroegste geschiedenis van het openbaar ministerie bij de Raad van Vlaanderen (1386-1409), onuitgegeven licentiaatsverhandeling RUG, 1981: , 75
(8009) BRAND (H.), KRUSE (H.) e.a. , o.l.v. PARAVICINI (W.), Databank van de Bourgondische hovelingen, Deutsches Historisches Institut te Parijs:
(8060) DESMET (C.), Les emprunts de Philippe le Bon, d'après les comptes de la recette générale de l'Etat bourguignon, onuitgegeven verhandeling Rijsel, 1956: , 86